Cevap:
Yabancı Tür Nedir ve Ülkemize Nasıl Gelmektedir?
Yabancı Türler Kendi doğal yaşam ortamından yeni bir yaşam ortamına taşınan türler “yabancı türler” olarak tanımlanır. Egzotik, Taşınan, Yabancı, İşgalci, İstilacı, Doğallaşan (introduced, invasive, nonindigenious, non-native, Lessepsian, alien, nuisance, egzotic, harmfull gibi) ifadelerinin tümü istilacı canlı türlerini nitelemek için kullanılmaktadır.
Bu türler ülkemize ticaret, seyahat ve ulaşım gibi kasıtlı olmayan nedenlerle veya balıklandırma, yetiştiricilik, üretim, ticaret ve akvaryumculuk amacıyla kasıtlı yollarla giriş yapmaktadırlar.
Her Yabancı Tür İstilacı mıdır?
Her yabancı tür istilacı değildir. Çevreye, diğer türlere, ekonomiye veya insan sağlığına zarar verebilme potansiyeline sahip yabancı türlerdir. Biyoçeşitlilik Sözleşmesi’ndeki tarife göre; yerleşmesi ve istilasıyla ekonomik veya çevresel zararlar vererek ekosistemleri, habitatları veya türleri tehdit eden yabancı türdür.
Yabancı Türler Ne Zaman İstilacı Türler Olarak Tanımlanır?
Yeni yaşam ortamına başarıyla yerleşir ve yayılırsa istilacı türler olarak tanımlanır.
Deniz ekosistemlerini değiştirir ve yerli türleri tehdit ederse,
İnsan sağlığına ve ekonomiye zarar verirse.
İstila safhası 3 aşamadan oluşur;
Türün tanıştırılması,
Türün yerleşmesi ve
Türün istilası ile olur
Karasal İstilacı Yabancı Türler
Son yıllarda küreselleşmenin hız kazanmasıyla beraber insan, bitki ve hayvan hareketleri de hız kazanmış, bir yerden başka bir yere taşınmalarıı da kolaylaşmıştır. Yabancı türlerinde gerek belirli bir amaç için veya istem dışı taşınmaları da her gün artmaktadır.
Biyoçeşitlilik kayıplarına neden olan ve ekosistem hizmetlerinde değişikliğe neden olan İstilacı yabancı türler son 4 yüzyıldır biyoçeşitliliği tehdit eden en önemli faktörlerden birisidir. Küreselleşme, ulaşım ve teknolojideki gelişmeler nedeniyle artan insan hareketlerinin hızıyla da dünya üzerinde istilacı yabancı türler birçok ülke ve coğrafyada etkili olmaya devam etmektedir.
Bugün dünyada istilacı yabancı türler hem sucul, hem de karasal ortamlarda ekonomik, sosyal ve çevresel sorunlar olarak karşımızda durmakta ve küresel olarak biyoçeşitlilik üzerine en büyük tehditlerden biri olmaya devam etmektedir. Dünyada istilacı yabancı türlerin verdiği zarar 1.4 trilyon dolardan daha fazladır ve dünya ekonomisinin yaklaşık %5’ine tekabül etmektedir. Avrupa’da ise her yıl 12 milyar Avro masraf açtığı ve bu rakamın devamlı yükseldiği görülmektedir.