3. TEMA - Bilim ve Toknoloji Celineki ارور در 22 Yopingh கயவ MIS dh war doo ATATÜRK'ÜN GEOMETRİ KİTABI Atatürk, bu terimleri türetirken bunların kolay anlaşılır olmalarını da sağlamaya (Serbest Okuma Metni) çalışmış . Örneğin, “müselles" yerine türettiği "üçgen” sözcüğü, “üç” ve “gen” he celerinden oluşuyor. “Uç”, geometrik şeklin üç kenarlı olduğunu ifade ediyor, "gen" Nokta, çizgi, doğru, düzlem... Uçgen, dörtgen, kare, daire... Tüm bu terimler ise "genişlik” sözcüğünden geliyor. Atatürk, dört kenarlı geometrik şekil için de geometriyle ilgili . Geometri ne demek? Nasıl ortaya çıkmış? Tarihteki ilk ge- dörtgen terimini türetmiş. Kitabın ikinci bölümünde geometrik şekillerin alanlarının ometri kitabını kim yazmış? Peki, Atatürk'ün de bir geometri kitabı yazdığını nasıl hesaplandığını anlatmış. Üçüncü bölümdeyse silindir, prizma, piramit gibi üç biliyor musunuz? boyutlu geometrik şekillerin alan ve hacim hesaplamalarına yer verilmiş. Atatürk'ün "Geometri" adlı kitabı ülkemizde yayımlanan ilk Türkçe geo- Atatürk, yalnızca geometri kitabı yazmakla kalmamış, matematik terimlerinin metri kitabı. Daha önce de geometri kitapları yayımlanmıştı kuşkusuz ancak Türkçe karşılıklarının bulunması için bir gazetenin yarışma açmasına da õnayak bu kitaplardaki matematik terimleri çoğunlukla Arapça ve Farsça kökenliydiolmuş. Okulları dolaşarak matematik derslerine girmiş . Hatta bu gezilerin birinde Kitaba gelince... Yil 1936. Atatürk, iki kişiyi Istanbul'daki bir kitabevine şöyle bir anı yaşanmış: Sivas Lisesinde 9. sınıflardan birinin geometri dersine gir- göndererek Fransızca geometri kitapları satın almalarını ister. Bu kitapları miş. Bir kız öğrenciyi tahtaya kaldırmış ve ona sorular sormuş. Öğrencinin sorulara inceler ve kış ayları boyunca Dolmabahçe Sarayı'nda bu konu üzerinde çalışır. yanıt verirken Arapça sözcükleri söylemekte zorlandığını görmüş. Almış tebeşiri eli- Kitap, dönemin Kültür Bakanlığı tarafından 1937 yılında yayımlanır. Kitap üç ne ve yeni Türkçe terimlerle geometri anlatmaya başlamış. Bu büyük devlet adamı bölümden oluşuyor. İlk bölümde boyut, uzay, yüzey, çap, çember, açı, üçgen, aynı zamanda usta bir öğretmen. Devlet adamı, öğretmen, lider, asker, düşünür, dörtgen, artı, eksi , çarpı, bölü, eşit, toplam ve benzeri çok sayıda matematik konuşmacı... Atatürk ün pek çok yönü var. Siz, onun en çok hangi yönünden etki- terimi açıklanıyor. Bu terimlerin hepsi yeni ve Atatürk tarafından türetilmiş. leniyorsunuz? Kendinize hangi yönlerini örnek alıyorsunuz? Tuğba CAN hattan GEOMETRI Jauheey y verw zamirler hangileri