Soru: tombolo ne demek Türkiye'de nerede görülür.​

MERHABA

Açıklama:

Tombolo ne demek Türkiye'de nerede görülür;

TOMBOLO:

Tombolo veya Saplı Ada, kıyı dili veya resif gibi dar birikim şekilleriyle ana karaya bağlanan adalardır. Bağlandıktan sonra adanın ismi bağlı ada olur. Eğer birkaç ada resiflerle bir araya gelerek deniz seviyesinin üzerinde formlar oluşturuyorsa bu şekle tombolo kümesi denir.

TÜRKİYE'DE NEREDE GÖRÜLÜR;

Kapıdağ Yarımadası "Balıkesir" , Sinop Burnu "Sinop"

Tombolo OLUŞUMU ;

Bir adayı karaya veya adaları birbirine bağlayan setlere tombolo adı verilir. Bunlar da oluşum bakımından okların aynısıdır. Yani bir kıyidan başlayarak ilerleyen bir ok, zamanla kıyının önündeki bir adaya kadar uzanır ve bitişir. Bazen bir adanın birden fazla okla karaya bağlandığı görülür. Bu durum, özellikle farklı iki yöndeki iki akıntının bir burnun ilerisinde birbirini kesecek şekilde uzandıkları hallerde meydana gelir. Bazen bir tombolo üzerinde dalgaların fırlattıkları maddelerin birikmesi ile art kıyı setleri meydana gelir. Bu kıyı setlerinin birbiri ardından oluşumu ve bir diğerine eklenmeleri sonucunda tombolo alüvyondan oluşan oldukça geniş bir kıstak manzarası oluşturur. Mesela Kapıdağ Yarımadası'nı karaya bağlayan tombolo bu şekilde genişlemiştir. Bu yeryüzü şekillerinin oluşumundaki temel neden okyanus dalgalarıdır. Dalgalar bir dik kıyıdan kopardığı toprakları zamanla kıyıya yığar ve hafif yükseltili bir kara oluşturur. Bu yapı da iki karayı birbirine bağlar. Deniz seviyesindeki yükselmeler de zamanla kopan materyalleri artırır.

DIS KUVVETLER;

Dış kuvvetler, akarsular, rüzgârlar, yer altı suları, buzullar, dalgalar ve akıntılar gibi çeşitli etmenlerin dünyayı şekillendirmesidir. Bu etmenler atmosfer kökenli olup enerjilerini güneşten alırlar. Dış kuvvetler, iç kuvvetlerin etkisiyle oluşan yüksek yerleri aşındırarak deniz seviyesine indirmeye çalışır. Dünyanın şekillenmesinde iç ve dış kuvvetler değişim halindedir, bu değişim uzun bir zaman aralığını kapsadığından insanlar tarafından gözlenme şansı yoktur.

Dış kuvvetlerin kaynağı Güneştir. Türkiye'de dış kuvvetler oldukça etkilidir. Bunun temel nedeni, Türkiye'nin IV. Jeolojik zamanda toptan yükselmiş olmasıdır. Tabi her dış kuvvet farklı alanlarda etkilidir.

Akarsu Aşındırması: İç, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde özellikle yüksek kesimlerde etkilidir.

Akarsu Biriktirmesi: Kıyıda delta ovalarımız, içeride ise iç ovalarımız bulunur.

Rüzgar Aşındırma ve Biriktirmesi: Kurak ve yarı kurak bölgelerde etkilidir. Konya Ovası, Tuz Gölü çevresi, Konya-Karapınar çevresi bu dış kuvvetin etkili olduğu alanlardır.

Dalga Aşındırması: Karadeniz ve Akdeniz kıyılarımızda etkilidir. Bunun sebebi dağların uzanış yönüdür.

Dalga Biriktirmesi: Güneybatı Anadolu'da etkilidir.

Karstik Aşındırma ve Biriktirme: Özellikle Akdeniz Bölgesi'nde etkilidir.

Buzul Aşındırma ve Biriktirmesi: Dağlarımızın yüksek kesimlerinde etkilidir.

Kütle Hareketleri: Erozyon tüm yurtta etkili iken, heyelan Doğu Karadeniz Bölümünde (sebebi: yağış, killi toprak ve eğim), kaya düşmesi ise Akdeniz Bölgesinde etkilidir.

İyi Çalışmalar dilerim