Bilgilerimizi tazeleyelim.
Yüklem: Cümle içerisinde yargı bildiren sözcük veya sözcük grubudur.
Basit fiiller: Bir fiil kökünün yalnızca kip ve kişi eki almasıdır.
Türemiş fiiller: Yapım eki alarak türemiş olan fiillerdir.
Birleşik fiiller: Bir fiil "-edurmak, -ekalmak, -egelmek, -ivermek, -ebilmek, -eyazmak" fiilleriyle kaynaşarak; "etmek, eylemek, olmak, kılmak" gibi yardımcı fiilleri ile kullanılarak birleşik fiil oluşturabilir. Birleşik fiiller deyim şeklinde de karşımıza çıkabilir.
Şıkları inceleyelim.
- Bu telaşta bir de seninle uğraşamam.
Cümlenin yüklemi: uğraşamam
→ "Uğraşabilirim" olumsuzu
Uğraşmak fiili ile -ebilmek yeterlilik fiilini alarak birleşik fiil oluşturulmuştur.
- Açılışta kısa bir konuşma yapmayı kabul etti.
Yüklem: kabul etti
"etmek" yardımcı fiili "kabul" kelimesi ile birlikte birleşik fiil oluşturmuştur.
- Kendisine yeni bir bilgisayar aldırdı.
Yüklem: aldırdı
"almak" fiiline -dır yapım gelerek "aldırmak" fiili oluşturulmuştur. Türemiş fiildir.
Cevap: C
- Elimdeki poşetleri alır mısın?
"almak" fiili -ır geniş zaman eki ile çekimlenmiştir, basittir. "mi" soru edatı kendisinden önce gelen fiil ile birleşik kabul edilmez.
İyi çalışmalar, kolaylıklar diliyorum.