Soru: KİLİT PASLANMIŞ DEĞİLMİ ? PAS NASIL ÇIKTI ? PASI GİDERMEK NASIL BİR DEĞİŞİM ? HATIRLA ! BUDEĞİŞİMİN DÖRDÜNCÜ HARFİNİ AL . BU HARF ,ŞİFRENİN İKİNCİ HARFİDİR . sorunun cevabını nolur bulun

Pas Nedir?

Pas, günlük hayatımızda sıklıkla karşımıza çıkan ve demir yüzeyinin oksitlenmesiyle meydana gelen bir tabakadır. Zamana bağlı olarak bu tabakanın rengi değişebilir. Bundan dolayı da bu tabakanın birçok rengi olabilir. İlk başta sarı renkle başlayan pas, zamanla turuncuya ve en son kahverengiye döner.

Pas Nasıl Oluşur?

Pas nedir sorusundan biraz bahsettikten sonra yazıma pas nasıl oluşur sorusuyla devam etmek istiyorum. Sık sık karşılaştığımız bu oluşumun meydana gelmesine sebep olan bileşenleri ve pasın iç yüzünü gelin hep birlikte görelim.

Demir, su ve hava yeteri kadar zaman bir arada bulunduklarında redoks ve yanma tepkimesi gerçekleştirerek pası oluştururlar. Demir, elektron kaybederek yükseltgenirken (anot) oksijen ise elektron kazanarak (katot) indirgenir. Yani demirin paslanması bildiğimiz gibi yalnızca kimyasal değişim değil, elektrokimyasal bir değişimdir.

Demir paslanmaya başladığında zamanla demir yüzeyinde havayla temas eden bölge azalır. Sonuç olarak paslanma yavaşlar ve demir yeteri kadar sürede gerekli etkilere maruz kaldığında tamamen paslanır ve çürür.

Önceki paragraflarda tepkimenin gerçekleşmesi için su ve havanın varlığından bahsetmiştim. Burada tepkime için direkt suya ihtiyaç yoktur, nemli bir ortam da tepkime için yeterlidir. Zaten günlük hayatta çoğu paslanma bu şekilde gerçekleşir. Aynı zamanda, paslanma için direkt havanın varlığı değil, hava içerisindeki oksijen önemlidir.

Şimdi de paslanma tepkimesine bakalım.

4Fe + 3O2 → 2Fe2O3

2Fe2O3 + xH2O → 2Fe2O3.xH2O

Son tepkimede oluşan sulu demir (II) oksit bileşiği pastır.

Paslanma Nasıl Önlenir?

Pasın ne olduğunu, nasıl oluştuğunu elimden geldiğince açıklamaya çalıştım. Şimdi de pas oluşumu nasıl engellenir bundan bahsetmek istiyorum.

Pas istenmeyen bir durumdur. Gerekli önlemler alınmadığı takdirde mal kaybıyla birlikte can kayıplarına da sebebiyet verebilecek nitelikte bir oluşumdur.

Pas oluşumunu engellemek amacıyla yapılabilecek işlemlerden biri galvanizleme işlemidir. Galvanizleme; metal, metal dışı malzemeleri ve alaşımlarını korozyondan korumak için çinko ile malzemenin üzerine ince bir kaplama yapma işlemidir. Bu işlem malzemenin ömrünü uzattığı için birçok alanda maddi anlamda avantaj sağlar.

Paslanmayı bir süreliğine engellemek için diğer bir yöntemse çeşitli kaplamalardır. Bu kaplamalara günlük hayatta da sıklıkla karşılaştığımız boya ve vernik örnek verilebilir.

Galvanizleme ve boya işlemine gerek duymamak için paslanmaz çelik malzemeler kullanılabilir fakat maliyeti yüksek olduğundan her yerde kullanılmaya uygun değildir.

İyi dersler