Şeyh Edebali’nin damadı ve Osmanlı Devleti’nin kurucusu Osman Gazi’ye vasiyeti:
Ey oğul, artık Bey’sin!
Bundan sonra öfke bize, uysallık sana.
Gücenmek bize, gönül almak sana.
Suçlamak bize, katlanmak sana.
Âcizlik bize, hoş görmek sana.
Anlaşmazlıklar bize, adalet sana.
Haksızlık bize, bağışlamak sana.
Ey oğul, sabretmesini bil, vaktinden önce çiçek açmaz.
Şunu da unutma: İnsanı yaşat ki devlet yaşasın.
Ey oğul; işin ağır, işin çetin, gücün kula bağlı.
Allah yardımcın olsun.
Güçlüsün, kuvvetlisin, akıllısın, kelamlısın!
Ama bunları nerede, nasıl kullanacağını bilmezsen
Sabah rüzgârında savrulur gidersin.
Öfken, nefsin bir olup aklını yener.
Daima sabırlı, sebatlı ve iradene sahip olasın!
Dünya, senin gözlerinin gördüğü gibi değildir.
Bütün bilinmeyenler, fethedilmeyenler, görünmeyenler,
Ancak sen faziletli ve ahlaklı olursan gün ışığına çıkacaktır.
Ey oğul! Ananı, atanı say!
Bereket büyüklerle beraberdir.
İnancını kaybedersen yeşilken çöllere dönersin.
Açık sözlü ol! Her sözü üstüne alma!
Gördüğünü görme! Bildiğini bilme!
Sevildiğin yere sık gidip gelme!
Ey oğul! Üç kişiye acı:
Cahil arasındaki âlime, zenginken fakir düşene ve hatırlı iken itibarını kaybedene.
Ey oğul! Unutma ki yüksekte yer tutanlar, aşağıdakiler kadar emniyette değildir.
Haklıysan mücadeleden korkma.
(İlk dört soruyu metne göre yanıtlayınız.)
1. Yukarıdaki metinde Şeyh Edebali, Osman Gazi’ye hangi erdemleri tavsiye etmektedir? (3P)
2. Şeyh Edebali’ye göre acınacak üç kişi kimdir? (3P)
3. Metnin ana düşüncesi nedir? (4P)
4. Metnin içeriğine uygun bir başlık yazınız? (2P)
A, B ve C şıkları tamamen yanlıştır. E şıkkı ise paragrafta anlatılanlarla uyumamaktadır. Filozoflar için önemli olan soruların cevabı değil, cevapları bulurken izlenen yol/yöntem yani süreçtir. Dolayısıyla cevap D şıkkıdır.
tilaf Devletleri'nin Mebusan Meclisi'ni kapatmaları ve milletvekillerini tutuklamaları TBMM'nin açılış sürecini hızlandırmıştır. Mustafa Kemal 19 Mart 1920'de yayımladığı bir genelgede Ankara'da yeni bir meclis açılacağı, İstanbul'dan kaçabilen milletvekillerinin de bu meclise katılması gerektiğini vurgulamıştır. 23 Nisan 1920'de dualarla açılan Büyük Millet Meclisi'nin açılışının ikinci gününde Mustafa Kemal kürsüye gelerek bazı kararları açıklamıştır. Bu kararlardan biri de "Yasama, yürütme ve yargı gücü Büyük Millet Meclisi'ne aittir." maddesidir. ilk Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin, demokrasiye aykırı olmasına rağmen böyle bir karar almasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Mustafa Kemal'in demokrasiyi benimsememiş olması B) Yeni açılan mecliste saltanat sisteminin uygulanmak istenmesi C) Mustafa Kemal'in, tüm yetkilerin kendinde olmasını istemesi D) Savaş dönemi olduğundan, hızlı kararlar almak ve uygulamak istenmesi