Soru: 16. Sabit süratle hareket eden bir araç aşağıdaki yolda ilerlemektedir. K L M Bu araçla ilgili aşağıdaki ifadelerden han- gisi söylenemez? A) Aracın K, L ve M noktalarındaki kinetik enerjileri birbirine eşittir. B) Aracın K noktasındaki potansiyel enerjisi, M noktasındaki potansiyel enerjisinden fazladır. C) Aracın L noktasındaki kinetik enerjisi, K noktasındaki kinetik enerjisinden fazladır. D) Aracın M noktasındaki kinetik ve potan- siyel enerjilerinin toplamı, L noktasındaki kinetik ve potansiyel enerjilerinin topla- mindan fazladır. ​

Cevap:

Adım adım açıklama:

1. soruda: sayıları teker terek asal çarpanlarına ayıralım, üslerine 1 ekleyelim ve çarpalım. tam sayı istediği için bulduğumuz sonucu 2 ile çarpalım.

27 = 3³

3+1 = 4 adet pozitif bölen sayısı.

4.2 = 8 tam bölen sayısı

7 asaldır = 7

2(1+1) = 4

12 = 2².3

2.(2+1).(1+1) = 12

48 = 2⁴.3

2.(4+1)(1+1) = 20

36 = 2².3²

2.(2+2)(2+2) = 32

9 = 3²

2(2+1) = 6

en azdan en çok olana doğru sıraladığımızda;

7,9, 27, 12, 48, 36

4. sırada 12 tutan yamaç.

2. soru:

143ün asal çarpanları 11 ve 13tür. toplam 24 adet dilim vardır

Cevap:

Uzun zaman önce, küçük bir erkek çocuğunun çok sevdiği ve çevresinde her gün oyunlar oynadığı büyük bir elma ağacı vardı. Çocuk ağacın tepesine tırmanır, elmalar koparıp yer ve ağacın gölgesinde uzanıp kestirirdi. Çocuk ağacı sever, ağaç da küçük çocukla vakit geçirmekten çok hoşlanırdı.

Günler aylar birbirini kovaladı ve çocuk büyüdü. Artık her gün ağacın çevresinde oynamaya gitmiyordu. Ve bir gün, tekrar çıkageldi. Ancak bu kez üzgün görünüyordu ağacın eski dostu. Ağaç, “Hadi gel ve yine oyunlar oyna çevremde” dedi. “Artık çocuk değilim ve ağaçların çevresinde oynamayı bırakalı çok oldu.” diye yanıtladı arkadaşı ve iç geçirerek devam etti: “Oyuncak istiyorum ama oyuncak almak için param yok.” Ağaç hemen bir çözüm önerdi: “Maalesef benim de param yok” dedi. “Ama tüm elmalarımı alabilir ve onları satabilirsin. Böylece oyuncak için gerekli olan parayı çıkarmış olursun.” Çocuk heyecanla kabul etti bu öneriyi. Hızlıca tırmandı ağaca ve tüm elmaları tek tek toplayarak, gülümseyerek ayrıldı oradan. Ağaç, onun elmaları topladıktan sonra dönmemesine çok üzüldü. 

Ve bir gün genç bir delikanlı olarak döndü çocuk. Ağaç heyecanla, “Hadi gel ve yine oyunlar oyna çevremde” diye seslendi. Delikanlı yanıtladı: “Oyuna harcayacak zamanım yok” dedi. “Ailem için çalışmam gerekiyor. Ve barınacak için bir eve ihtiyacımız var. Yardım edebilir misin?” Ağaç, “Hiç evim yok ki” dedi. “Ama eğer istersen, dallarımı kesebilir ve bir ev yapabilirsin.” Genç adam, elma ağacının tüm dallarını kesti ve gülümseyerek ayrıldı yanından. Ağaç, onu mutlu görmekten hoşnuttu ama... Genç adam yine dönmedi. Ağaç yine üzgün ve yalnız başına kalakalmıştı.

Derken... Sıcak bir yaz günü, adam ağacın yanına gitti. Ağaç onu görürgörmez mutlu olmuştu, “Hadi gel ve yine oyunlar oyna çevremde” dedi. “Yaşlanıyorum artık” diyerek yanıt verdi adam. “Denize açılıp biraz rahatlamak istiyorum. Bana bir tekne verebilir misin?” “Tekne yapmak için gövdemi kullanabilirsin” dedi ağaç. “Böylece denize açılıp biraz nefes alır, rahatlarsın.” Adam ağacın gövdesini kesti ve bir tekne yapıp denize açılmak üzere yola koyuldu. Uzun bir süre ortalarda görünmedi. Ve yıllar sonra yeniden geri geldi. Ağaç, “Kusura bakma çocuğum.” dedi. “Ama sana verebilecek bir şeyim kalmadı. Artık elmalar da yok.”, “Sorun yok” dedi adam. “Zaten bende de onları ısırabilecek dişler kalmadı.” Ağaç devam etti: “Tırmanabileceğin dallarım da yok.” Adam, “Tırmanabilmek için oldukça yaşlıyım” diye yanıt verdi. “Gerçekten.” dedi ağaç gözyaşlarıyla. “Gerçekten sana verebileceğim hiçbir şeyim yok. Geriye yalnızca çürüyen köklerim kaldı.” 

Adam, artık benim de 

[tex] {5}^{ - 4} = \frac{1}{625} [/tex]

#lgs'den bıktım

Cevap:

Batılıların, hekimlik yönünü kast ederek ‘Büyük Üstat’ olarak tanımladığı İbn-i Sina 980 yılında Efşane köyünde doğmuştur. Uzun adıyla Ebu Ali El-Hüseyin Bin Abdullah Bin Sina, herkesin bildiği isimi ile İbn-i Sina sadece tıp alanında değil; felsefe, matematik, kimya fizik, jeoloji, müzik, astronomi gibi alanlarda da kendini kanıtlamış ve gelecek nesillere ilham verecek eserler ortaya çıkarmıştır. 10 yaşında Kur’an ezberleyerek hatim olan İbn-i Sina, Samani İmparatorluğunda bilim insanı olan babasından ilk eğitimini almıştır. Kuşyar adında bir doktorun gözetiminde tıp eğitimini alan İbn-i Sina, 16 yaşında başladığı bu eğitimi iki sene kadar kısa bir sürede bitirdi. Kalp ve damar sistemlerinin temelini küçük ve büyük kan dolaşımını birbirinden ayırarak oluşturmuştur. Büyük Üstat, Avicenna olarak adlandırılan İbn-i Sina’nın yazdığı “Tıbbın Kanunu ve İyileşme” adlı eseri 17. Asrın ortalarına kadar Avrupa üniversitelerinde tıp bilimin temel eseri olarak eğitim sürecinde okutulmuştur.

Sultanların İyileştiricisi Büyük Üstat

Buhara sultanı hastalanmasının ardından İbn-i Sina’ya tedavi olarak iyileşmiştir. Bunun karşılığı olarak sarayın kütüphanesini kullanabilme imkanına erişti. Sadece 19 yaşında doktor unvanı kazanan İbn-i Sina, ücret almadan hastaları tedavi etmeye başladı. Aradan iki sene geçip 21 yaşına geldiğinde babasını kaybetti. Aynı yaşta Medrese branşlarının hepsinde uzmanlaştı. Sameni Hanedanlığı İbn-i Sina 23 yaşına geldiğinde sona erdi. Bu olaydan sonra zorlu bir süreç İbn-i Sina’nın karşısına çıktı. Gazneli Mahmut’un, kendi himayesi altına girme isteğini kabul etmedi. Bu olaydan sonra batıya doğru göç ederek Ürgenç kentine gitti. Ürgenç’e gittikten sonra Merv, Nişabur, Horasan’a kadar olan bölgeleri tek tek dolaşarak keşfetti. Bu incelemeler sırasında hastalanan İbn-i Sina Hazar Denizi kıyısında yer alan Gorgan bölgesine, arkadaşının yanına yerleşti. Bu süreçte ‘Tıbbın Kanunu’ kitabını yazdı. Hamedan Emiri; İbn-i Sina’nın İsfahan valisiyle yaşamasından rahatsız olduğu için batılıların tabiri ile Büyük Üstada hapis cezası verdi. Savaş bitene kadar hapis edilen İbn-i Sina bu süreçte fazlasıyla sefalet ve zorluk yaşadı. Hapis sonrası Hamedan Emirinin yanında zorla çalıştırılmaktan mutsuz olan İbn-i Sina bir plan yaptı. Kardeşi, iki öğrencisi ve iki köle ile birlikte kılık değiştirerek şehirden kaçtılar. Yakalanmak korkusu ile geçen gergin bir kaçıştan sonra İsfahan şehrine ulaştı.

Yeni hayatında Ebu Cafer’in yanında 10 yıl bilim insanı olarak çalıştı. Bu süreçte doktor, bilim insanı olarak çalışmanın yanı sıra savaşlara katılmaya başladı. Şiddetli karın ağrısına yakalandığı Hamedan seferinde ayakta zor durmaya başladı. Hamedan’a ulaştıklarında ağrılardan ve acılardan yatağından çıkamadı. Bu sırada tüm mal varlığını büyük bir erdem göstererek fakirlere bağışladı. Kölelerine özgürlük verdi. 1037 yılında bir Ramazan sabahında hayata gözlerini yumdu. 980-1037 yılları arasında insanlığı önemli katkılarda bulundu.

İbn-i Sina Hakkında Az Bilinen Bilgiler

Dante Alighieri’nin 14. yüzyılda yazdığı ve bir klasik haline gelen ünlü oyunu İlahi Komedya’da İbni Sina’nın adına yer verdi.

İbni Sina’nın portresi Fransa’da bulunan Paris Tıp Fakültesi binasında asılıdır.

Birçok ülke dünyaya katkılarından dolayı saygılarını belirtmek için para, zarf, pul ve madalyon bastırdı.

Ay üzerinde İbni Sina adında bir krater vardır.

İbni Sina’nın Başlıca Eserleri

ElHutub

Kibü’şŞifa

El işaret VetTenbihat

Hikmeti Meşrikiyye

Hikmei Meşrikiyye

Kitabün Necat

Lasanül Arab

EdDustur-ut Tıbbi

Tıp Alanında İbn-i Sina

Batı ülkeleri İbn-i Sina’nın yaptığı çalışmalara çok önem gösterdiler. Batı ülkelerinden 16. Yüzyıl, Doğu ülkelerinde ise 19. Yüzyıla kadar yazmış olduğu ve 5 ciltten oluşan ansiklopedik eser ‘el-Kânûn fî't-Tıb" (Tıp Kanunu) okutuldu. el-Kânûn fî't-Tıb 5 ciltten oluşan eser aşağıda ki konulara göre maddelere ayrılır.

1. Cilt: Anatomik ve koruyucu hekimlik

2. Cilt: Basit İlaçlar

3. Cilt: Patoloji

4. Cilt: İlaçlar ve cerrahi yöntemler ile tedavi

5. Cilt: Çeşitli ilaç terkipleri ile ilgili ayrıntılı bilgiler

Fizik Alanında İbn-i Sina

Tıp alanında yaptığı çalışmalarla dünyaya yön veren İbn-i Sina diğer ilgilendiği alanlar ile de önemli çalışmalar yapmıştır. Kasr-i Mey (Hareket etme isteği) kavramını fizik dünyasına kazandırmıştır. İbn-i Sina’nın düşüncesine göre eğer bir cisim engelleyici bir unsur ile karşılaşmadığı sürece daima hareket edebilir. Kasr-i Mey kavramını batı dünyası “İmpetus” ismiyle bilmektedir. Çalışmalarını sadece hareket ve dinamik konulara yoğunlaşarak yapmamış ışığın hava içindeki hareketi ile de ilgilenmiştir. İbn-i Sina’ya göre görme dışarıdan göze gelen ışıkların hareketine göre mümkündür.

Kimya Alanında İbn-i Sina’nın Yeri

İbn-i Sina’yı araştırmaya başladığınızda nasıl bir bilim insanı olduğuna dünyaya nasıl yön verdiğine şahit olacaksınız. Fizik ve tıp alanlarının dışında kimya ile ilgili birçok çalışmaya imza atmıştır. Simya (Transmutasyon) teorisini araştırıp üzerine kafa yorduktan sonra ortaya çıkardığı veriler ile teoriyi reddetmiştir. Su ile ilgili sayısız deneyler yaparak suyun içinde bağlı olan beyaz renk bir sıvının kaynağına ulaşarak bunu zaten olağan bir durum olduğunu belirterek, simyaya karşı olumsuz yaklaşmıştır.

ibn-i sina resmi

İbn-i Sina ve Felsefe

İki temel kısım ile felsefeyi ele almıştır. Bu iki temel ameli hikmet ve nazari hikmet olarak ayrılır. Nazari hikmet; metafizik, tabiat felsefesi ve matematik olmak üzere üç kısma ayırılır. Ameli Hikmet; ahlak, ekonomi ve siyaset olmak üzere üçe ayrılır.

İbn-i Sina felsefesinin ana başlıkları şu şekilde sıralanabilir;

Metodu

Metafiziği

Tabiat Felsefesi

Ruh ve Bilgi Anlayışı

Ahlak Anlayışı

Tıp Yönü

Etkileri

Tıp Bilimi ve İbn-i Sina

Hekimlerin Piri ve Hükümdarı olarak adlandırılan İbn-i Sina, bin yıl önce yazdığı El Kanun El-Sağir fi’t Tıbb (Küçük Tıp Kanunu) kitabında sağlık alanında belirttiği öğütler günümüz dünyasında geçerliliğini sürdürmektedir. Geleneksel tıp ve tamamlayıcı tıp olarak ele alınan kupa tedavisi, hacamat tedavisi, akupunktur İbn-i Sina eserlerinden ele alınarak günümüzde de uygulanmaktadır.

Cevap:Başta Merhaba

Bu kısaca Hayatı

ibn-i Sina filozof, hekim ve çok yönlü Müslüman Fars veya Türk bilim adamıdır.

İbn-i Sina, Kuşyar isimli bir hekimin yanında tıp eğitimi aldı. Değişik konular üzerine 240'ı günümüze gelen 450 kadar makale yazdı. Elimizdeki yazıların 150 tanesi felsefe 40 tanesi de tıp üzerinedir. Eserlerinin en ünlüleri felsefe ve fen konularını içeren çok geniş bir çalışma olan Kitabü'ş-Şifa (İyileşme Kitabı) ile El-Kanun fi't-Tıb'dır (Tıbbın Kanunu). Bu ikincisi ortaçağ üniversitelerinde okutulmuştur. Hatta bu eser Montpellier ve Louvain'de 1650 yılına kadar ders kitabı olmuştur.

Samanoğulları sarayı kâtiplerinden Abdullah Bin Sina'nın oğlu olan İbn-i Sina (Batı'da Avicenna adıyla tanınır), babasından, ünlü bilgin Natili'den ve İsmail Zahit'ten ders aldı. Geometri (özellikle Öklid geometrisi), mantık, fıkıh, sarf, nahiv, tıp ve doğabilim üstüne çalışmalar yaptı.

Farabi'nin el-İbane's aracılığıyla Aristoteles felsefesini ve metafiziğini öğrenip, hastalanan Buhara prensini iyileştirince (997) saray kütüphanesinden yararlanma olanağına kavuştu. Babası ölünce, Cür-can'da Şiraz'lı Ebu Muhammed'ten destek gördü (Tıp Kanunu'nu Cürcan'da yazdı). Çağında tanınan bütün Yunan filozoflarının ve Anadolu doğacılarının yapıtlarını incelemiştir.

Şimdi Sorularına bakalım

1.-ne zaman doğdu ne zaman öldü ?= (doğdu MS Ağustos 980)(ölüm22 Haziran 1037)

2.annesj ve babası kimdir ?=Babası Abdullah annesi setareh hanımdı

3.soru =ne gibi buluşlar yapmıştır?İlaç üretiminde bir çok başarıya imza atmıştır.

Hastalık yayan küçük organizmaları tespit etmiştir.

Cıva ile hastalıkların tedavisini bulmuştur.

Pastör’ün çalışmalarına ışık tutmuştur.

Hastalıklara teşhis koyma konusunda büyük ilerlemeler kaydetmiştir.

Soğuk ve sıcak su ile tedavi etme yöntemleri geliştirmiştir.

Buzla tedavi etme yöntemi geliştirmiştir.

Farmakolojinin (ecza bilim) temellerini atmıştır.

Teşhis ve tadavi süreçlerini oluşturmuştur.

Fizik alanında birçok çalışmalar yapmıştır.

Jeoloji ilminin  babasıdır.

Botanik ve zooloji alanında birçok çalışmalar yapmıştır.

Matematiksel terimlerin tanımlarını bulmuştur.

4.soru çocuğu varmıdır karısı varmıdır?=Karısı vardır Adı yasemin

5ibn-i Sina filozof, hekim ve çok yönlü Müslüman Fars veya Türk bilim adamıdır.

İbn-i Sina, Kuşyar isimli bir hekimin yanında tıp eğitimi aldı. Değişik konular üzerine 240'ı günümüze gelen 450 kadar makale yazdı. Elimizdeki yazıların 150 tanesi felsefe 40 tanesi de tıp üzerinedir. Eserlerinin en ünlüleri felsefe ve fen konularını içeren çok geniş bir çalışma olan Kitabü'ş-Şifa (İyileşme Kitabı) ile El-Kanun fi't-Tıb'dır (Tıbbın Kanunu). Bu ikincisi ortaçağ üniversitelerinde okutulmuştur. Hatta bu eser Montpellier ve Louvain'de 1650 yılına kadar ders kitabı olmuştur.

Samanoğulları sarayı kâtiplerinden Abdullah Bin Sina'nın oğlu olan İbn-i Sina (Batı'da Avicenna adıyla tanınır), babasından, ünlü bilgin Natili'den ve İsmail Zahit'ten ders aldı. Geometri (özellikle Öklid geometrisi), mantık, fıkıh, sarf, nahiv, tıp ve doğabilim üstüne çalışmalar yaptı.

Farabi'nin el-İbane's aracılığıyla Aristoteles felsefesini ve metafiziğini öğrenip, hastalanan Buhara prensini iyileştirince (997) saray kütüphanesinden yararlanma olanağına kavuştu. Babası ölünce, Cür-can'da Şiraz'lı Ebu Muhammed'ten destek gördü (Tıp Kanunu'nu Cürcan'da yazdı). Çağında tanınan bütün Yunan filozoflarının ve Anadolu doğacılarının yapıtlarını incelemiştir. (bu alınmıştır araştırdım)

5.soru büyüdügü zaman yaptığı şeyler !ibni sina çocukken araştırmayı, incelemeyi ve öğrenmeyi çok severdi, bazı derslerde sorduğu sorularla öğretmenlerini şaşırtırdı, çok meraklı ve çalışkandı, azimle zor işleri bile başarırdı, büyüdüğünde ünlü bir doktor oldu.

Açıklama:Araştırmalarla dolu sorunun cevapları