Cevap:
merhaba (Cevap C dir çünkü kum ve tuz çözünlenmez)
Açıklama:
Maddenin Tanecikli Yapısı Konu Özeti
Bir maddeyi oluşturan ve bu maddenin tüm kimyasal özelliklerine sahip olan en küçük parçacığa atom adı verilir.
Atomlar kendilerinden daha küçük parçaların birleşimiyle oluşmuşlardır. Bu parçacıklara atom altı parçacıkları adı verilir.
Atom altı parçacıklar; proton, nötron ve elektronlardır.
Atomu oluşturan temel parçacıklar farklı konumlarda yer alırlar. Proton ve nötronlar atomun merkezinde (çekirdeğinde) yer alırken, elektronlar atomun çevresinde yer alır.
Elektronlar çekirdeğin çevresinde sürekli dönme hareketi yapar. Elektronların dönme hareketini gerçekleştirdikleri bölgelere katman adı verilir.
Atomun merkezinde yer alan protonlar ‘p’, nötronlar ‘n’ ve elektronlar ise ‘e’ harf ile gösterilir.
Proton ve nötronların kütlesi birbirine çok yakındır. Elektronların kütlesi ise proton ve nötronun kütlesinin yaklaşık 1/2000’i (iki binde biri) kadardır.
İki farklı maddenin kendi özelliklerini kaybetmeden bir arada bulunması ile karışımlar oluşur.
Örnek: Tuzlu su. Tuz ve su kendi özelliklerini kaybetmeden bir arada bulunarak karışımı oluşturur.
A- Karışımların Özellikleri
1. Birden fazla maddenin karışması ile oluşur.
2. Karışımı oluşturanlar kendi özelliklerini kaybetmezler. Örnek: Tuzlu suda tuzun tadını algılarız.
3. Maddeler her oranda karışabilir. Örnek: Bir bardak suya istediğimiz oranda şekerle karıştırabiliriz.
4. Fiziksel yolla ayrılırlar.
5. Saf madde değildir.
6. Formül veya sembolü yoktur.
7. Belirli bir erime, kaynama noktaları yoktur.
8. Yoğunlukları sabit değildir.
9. Homojen veya heterojen olabilir.
Karışımlar homojen ya da heterojen olabilir.
Karışımların Çeşitleri
B- Karışım Çeşitleri
Homojen Karışımlar (Çözelti)
Karışımı oluşturan maddeler her tarafa eşit olarak dağılmıştır.
Tuz-su, şeker-su, alkol-su, gazoz homojen karışımdır.
Homojen karışımlara çözelti adı da verilmektedir.
Çözeltiyi oluşturan bileşenler
Çözelti = Çözücü + Çözünen
Çözelti içerisinde miktarı fazla olan maddeye çözücü, miktarı az olana ise çözünen denir.
Şekerli su çözeltisinde, su çözücü şeker ise çözünendir.
Önemli Suyun olduğu çözeltilerde su daima çözücüdür.
Alkol ve su karışımında su çözücü, alkol çözünendir. Suyun miktarı önemli değildir.
Homojen Karışımlara Örnekler
Tuzlu su
Şekerli su (Şerbet)
Metal para
Hava
Deniz suyu
Gazoz
Sirke
Tentürdiyot
Burun damlası
Lehim (Kurşun + kalay)
Heterojen Karışım (Adi karışım)
Karışımı oluşturan maddeler her tarafa eşit olarak dağılmaz.
Heterojen karışımlara adi karışım da denir.
Heterojen karışımlara bakıldığında tek bir madde gibi görülmez.
Yağ-su, ayran, çamur, kum-su heterojen karışımdır.
Atom ile ilgili geçmişten günümüze kadar birçok bilim insanı araştırma yapmıştır. Yapılan bu araştırma ve çalışmalar sonucunda bilim insanları çeşitli modeller tasarlamışlardır.
Devamı konu anlatımımızda…
KONU ANLATIMI İNDİR
İlgili Kazanımlar
F.7.4.1.1. Atomun yapısını ve yapısındaki temel parçacıklarını söyler.
F.7.4.1.2. Geçmişten günümüze atom kavramı ile ilgili düşüncelerin nasıl değiştiğini sorgular.
F.7.4.1.3. Aynı veya farklı atomların bir araya gelerek molekül oluşturacağını ifade eder.
F.7.4.1.4. Çeşitli molekül modelleri oluşturarak sunar.
Ayran, süt ilk bakışta homojen karışım gibi görünebilir. Bir süre beklendiğinde yoğurt dibe çöker, sütün üzerinde kaymak oluşur. Bu nedenle süt ve ayran heterojen karışımlardır.
Heterojen Karışımlara Örnekler
Kum - su
Su - talaş
Ayran
Tebeşir tozu - su
Süt
Yumurta akı
Zeytinyağı - su
Benzin - su
Sis
Duman
Sprey
Türk kahvesi
Çamur
Çorba
Komposto
Meyve suyu
Salata
C- Çözünme Hızına Etki Eden Faktörler
1. Sıcaklık
Sıcaklık artırıldığında, çözücü ve çözünen maddelerin taneciklerinin hızı artar.
Bu nedenle çözünme hızı artar. Sıcak çay içerisinde şeker atıldığında daha hızlı çözünür.
Not: Sıcaklığın artmasıyla katı ve sıvıların çözünme hızı artarken, gazların çözünme hızı azalır.
2. Karıştırma
Karıştırılma veya sallama çözünme hızını artırır.
Şeker su içerisinde karıştırıldığında daha hızlı çözünür.
Not: Karıştırma, gazların çözünme hızını azaltır.
3. Tanecik Boyutu ( Temas Yüzeyi )
Çözünen maddelerin küçültülmesi veya toz haline getirilmesi çözünme hızını artırır.
Tanecik boyutu küçültülerek çözücü ile olan temas yüzeyi artırılmış olur.
Suyun içerisinde pudra şekeri daha hızlı çözünürken, toz şeker orta, kesme şeker geç çözünür.
D- Değişken Nedir
Bilimsel araştırma basamaklarından biri deney yapmaktır. Deney yaparken üç değişken belirlenir.
1. Bağımsız Değişken
Sizin değiştirdiğiniz, deneyin sonucu üzerinde etkili olması beklenen değişkendir.
2. Bağımlı Değişken
Bağımsız değişkenden etkilenen değişkendir. Bağımsız değişkene göre değişimi incelenen sonuç değişkenidir.
3. Kontrol Edilen (Sabit tutulan) Değişken
Kontrolünüzde kalan ve miktarı değişmeyen değişkendir.
Örnek
Tanecik boyutunun çözünme hızına etkisini araştırdığımız bir deneyde
Bağımsız değişken: Tanecik boyutu
Bağımlı değişken: Çözünme hızı
Sabit tutulan değişken: Madde miktarı, sıcaklık, karıştırma
