⭐MҽɾԋαႦα⭐Konu: Kuvvet ve Hareket
Duran bir cismi harekete geçirebilen, hareket halindeki bir cismin süratini arttırabilen, yavaşlatabilen ya da durdurabilen, cismin şeklini ve hareket yönünü değiştirebilen etkiye kuvvet denir. Kuvvet, cisimlere uygulanan itme ve çekme olarak da tanımlanabilir.
Kuvveti belirleyen dört temel özelliği vardır.
1. Uygulama Noktası: Kuvvetin cisme uygulandığı bölgedir.
2. Doğrultusu: Kuvvetin yönü ve zıttı doğrultusunu verir.
3. Yönü: Kuvvetin hangi yönde olduğunu belirtir.
4. Şiddeti (Büyüklüğü): Kuvvetin dinamometre ile ölçülen değeridir.
İki ya da daha fazla kuvvetin bir cisme yaptığı etkiyi tek başına yapabilen kuvvete bileşke kuvvet (net kuvvet) denir. Bileşke kuvvet ‘R’ sembolü ile gösterilir. Bileşkeleri sıfır olan kuvvetlere dengelenmiş kuvvetler denir. Dengelenmiş kuvvetlerin etkisinde olan cisim ya hareketsizdir, ya da sabit süratle hareket eder. Bileşkeleri sıfırdan farklı olan kuvvetlere dengelenmemiş kuvvetler denir. Cismin hareket yönü ile dengelenmemiş kuvvet aynı yönde ise cismin sürati artar, zıt yönde ise azalır.
Konu: Sürat
Bir cismin birim zamanda aldığı yola sürat adı verilir. Sürati hesaplayabilmek için alınan yol ile bu yolda geçen zamanı bilmek gerekir. Bu tanıma göre, aynı yolu daha kısa sürede alan varlıklar daha süratli kabul edilirler.
Alınan Yol Birimi
Alınan yol birimleri; santimetre (cm), metre (m), kilometre (km)’dir.
Zaman Birimi
Zaman birimi; saniye (sn), dakika (dk), saat (sa)’dir.
Yaygın olarak kullanılan sürat birimleri metre/saniye (m/sn) ve kilometre/saat (km/sa)’tir. Sürat hesaplamalarında verilen değerler farklı birimlerden ise uzunluk ve zaman birimleri çevirimleri yapılır.
Yol Birimleri
1 km = 1000 m, 1 m = 100 cm’dir.
Zaman Birimleri
1 sa = 60 dk
1 dk = 60 sn
1 sa = 60 dk = 3600 sn’dir.
Bir cismin sürati, hareketi süresince sabit kalıyorsa ve cisim bu şekilde ilerlemeye devam ediyorsa cismin bu hareketine sabit süratli hareket adı verilir. Sabit süratle hareket eden cisim eşit zaman aralıklarında eşit yol alır. Sabit süratli cismin sürati hareketi boyunca değişmez, aynı (sabit) kalır.
Süratin Formülü:
V: Sürat, x: Alınan yol, t: Zaman
V= x/t, Sürat = Alınan yol/Zaman
Soru Çözelim:
Aşağıdakilerden hangisi süratin tanımıdır?
A) Birim zamanda alınan yoldur.
B) Birim zamanda yapılan yer değiştirmedir.
C) Bir cismin hareketini, hızını ve şeklini değiştiren etkidir.
D) Yönü vardır.
Cevap: A
Aşağıdakilerden hangisi süratin birimidir?
A) sa/m
B) sn/km
C) sn/m
D) km/sa
Cevap: D
Bir cismin süratini bulabilmek için aşağıdakilerden hangisinin bilinmesine gerek vardır?
A) Alınan yol-Zaman
B) Yön-Doğrultu
C) Kuvvet-Newton
D) Doğu-Kuzey
Cevap: A
500 metrelik parkuru 30 saniyede koşan atlet, aynı parkuru 20 saniyede koşan atletten daha süratlidir.
A) Doğru
B) Yanlış
Cevap: B
Başarılar Dilerim!