Soru: 20.yy Türk müziği genel özellikleri ​

Cevap:

20. Yüzyıl Başlarında Türk Müziğinin Gelişimi

Türk müziği, 20. yüzyılın başında hem gelenekselliği hem de yenilikçiliği barındıran bir özellik göstermiştir. Darü’l Musiki Osmanî, Darü’l Feyz- i Musiki, Darü’l Talim- i Musiki, Gülşen- i Musiki, Şark Musiki Cemiyeti gibi halkın müziğe katılımını sağlayan eğitim ve icra kurumları ile musiki dernekleri kurulmuştur. II. Meşrutiyet’ten (1908) sonraki dönemde, bu cemiyetlerin sayısı artarken Mızıka- i Hümayun muallimlerinden Zati Arca, 1910 yılında Mızıka Mektebini kurmuştur. Mızıka Mektebi, günümüz İstanbul Şehir Bandosu’nun da temelini oluşturmuştur.

Bu dönemde, Batı müziğinin melodik ve ritmik etkisi eserlere yansımıştır. Konak ve evlerde düzenli müzik etkinlikleri yaygınlaşmış, fasıl müziği büyük gelişme göstermiş, romantik şarkı formunda eserler bestelenmiştir.

20. yüzyılın başında kurulan Darülelhan ve Darülbedayi, Türk müziğinin gelişmesinde önemli yere sahip olmuşlardır. Darülbedayi

1912‘de Darülbedayi adında bir tiyatro okulu kurulmuştur. Darülbedayi içinde iki bölüm açılmıştır. Oyunlara yerli müzik üretmek amacıyla açılan birinci bölümde; Tamburi Cemil Bey, Rauf Yekta Bey, Leon Hanciyan, Hafız Yusuf Efendi görev almıştır. Batı müziği eğitimi vermek amacıyla açılan ikinci bölümde ise Zati, Zeki, Asaf, Radeglia, Silvelli, Furlani, Hege gibi müzisyenler görev almıştır. Darülbedayinin faaliyetleri I. Dünya Savaşı’nın zor şartlarından dolayı kısa sürmüş ve kurum bir süre sonra tamamen kapanmıştır.

Darülelhan

14 Mart 1916’da başkanlığını Ziya Paşa’nın yaptığı; Rauf Yekta Bey, İsmail Hakkı Bey, Zekaizade Ahmet Efendi ve Şehzade Ziyaeddin Efendi’nin görevlendirildiği bir müzik kurulu oluşturulmuştur. Klasik Türk müziği eğitimi vermek ve klasik Türk müziği eserlerini tespit etmek amacı ile oluşturulan bu kurulun eğitim faaliyetlerini üstlenmesi için 01 Ocak 1917 tarihinde nameler evi anlamına gelen Darülelhan açılmış ve Maarif Vekâleti (Millî Eğitim Bakanlığı)ne bağlanmıştır.

1923 yılında müzik kurulunun kaldırılmasıyla Darülelhan, Maarif Vekâletinden ayrılıp İstanbul Valiliğine bağlanmıştır. Yeniden yapılandırılan Darülelhanın müfredatına Batı müziği dersleri eklenerek müdürlüğüne, Musa Süreyya Bey (1884 – 1932) getirilmiştir.

Darülelhanın Eğitim Amaçları:

• Türk müziğinin değerli eserlerini saklamak ve korumak

• Yapılacak bilimsel araştırmalarla eski müzik eserlerini tespit etmek

• Başka ülkelerdeki müzikle ilgili gelişmeleri takip ederek ülkemizde de bunların bilinmesini sağlamak

• Ulusal müziği layık olduğu olgunluk düzeyine yükseltmek

• Opera, operet, koro gibi insan sesi ile ilgili Batı müziği eserlerini dilimize aktarmak ve uygulamak

Açıklama: