Soru: Modernizm öncesi Batı sanatının genel özellikleri nelerdir? ​

Cevap:

9-Realizm Akımı

Topic

Romanesk Sanat

10. yüzyılın sonlarında ortaya çıkan ve 12. yüzyılda Gotik mimariye dönüşen Avrupa mimarisini anlatmak için kullanılan bir terimdir. Hristiyanlığın gücünü yükselttiği döneme denk gelen Romanesk Sanat, kendisini kilise yapılarında göstermiştir.

Topic

Topic

Romanesk tarzında planlanan her türlü yapının dini yapılar, şatolar veya kuleler ilk bakışta insanda uyandırdığı his, güç ve aşırı sağlamlıktır.

Galata Kulesi - Türkiye

Worms Katedrali -Almanya

Topic

Kalın kilise duvarları ve tavanlarda tonoz kullanımı Romanesk Sanat’ın başlıca unsurlarıdır. Dinsel ortamın da etkisiyle süslemenin önemsiz görüldüğü ilk dönemlerde, heykel ve resme dair örnekler görmek zordur.

Topic

Gotik Sanat

Gotik Sanat’a geçişle birlikte, dini yapılardaki süsleme de ön plana çıkmıştır. Dini yapılarda Tanrı’ya atıfta bulanmak için, özellikle katedrallerde yükseklik ön plana çıkmıştır. Ne kadar yükseğe çıkılırsa Tanrı’ya o kadar yakın olunacağı inancı güdülmüştür.

Notre Dame Katedrali- Paris

Chartres-Katedrali-Kuzey-Transepti-Giriş-Kapısı-Fransa

Topic

Mimari değişiklikte gözlenen; sivri kemerler, bol vitraylı camlar yapılara ihtişam ve güçlülük hissi katmıştır. Resimde ve heykelde dini anlatıları güçlendirme adına, dramatik bir üslup benimsenmiştir. Böylelikle kiliseye gelen halk, yaratılan atmosfer içerisinde kendini Tanrı’ya daha yakın hissetme şansına kavuşacaktır.

Rönesans Akımı (Yeniden Doğuş)

Topic

Coğrafi keşifler, gelişen ticaret ağı ve matbaanın icadıyla birlikte değişen dünya görüşü kendini sanatta da açığa çıkarmıştır. Ticaret yönünden zengin olan aileler daha sonra sanatın koruyucuları, ya da patronları olarak, kısacası ‘mesen’ler olarak adlarından sıkça bahsettireceklerdi. 15 - 16. yüzyıl İtalya’sında batı ile klasik antikite (Eski Roma ve Yunan Eserlerinin incelenmesi) arasında sanat, bilim, felsefe ve mimarlıkta bağın tekrar kurulmasını sağlayan, Antik Yunan filozof ve bilim insanlarının çalışmalarının çeviri yoluyla alındığı, deneysel düşüncenin canlandığı, insan yaşamı (hümanizm) üzerine yoğunlaşıldığı, matbaanın bulunmasıyla bilginin geniş kitlelerle paylaşımının arttığı ve radikal değişimlerin yaşandığı dönemdir.

Mona Lİsa- Leonardo da Vinci

Topic

. Rönesans resminde, perspektif sayesinde farklı katmanlar oluşmuştur.

. Figürler eserlerde gruplar halinde yer almaya başlamıştır.

. Işık kullanımı açısından farklı denemeler yapılmaktadır.

. Figürlerde insan için olması gereken yani ideal güzellik ön plandadır.

Bahar alegorisi- Sandro Boticelli

Topic

İki boyutlu donuk, hacimsiz resimlerin yerini üç boyutlu resimler alır. Resimlerde perspektifin uygulanması arka fonda manzara resimleri kullanılmasına imkan sağlamıştır.

Sandro Botticelli – Venüsün Doğuşu / Rönesans Sanatının Özellikleri

Tiziano – Bacchus and Ariadne

Maniyerizm Akımı

Sanatçılar seyredenleri sonsuza çekercesine mekan derinliği kullanmışlardır. Bu derinlik nedeniyle seyredenler figürleri havada duruyormuş zannına kapılırlar. Bu özellikle resime ince ve zarif bir görünüm kazandırır. Rönesansta insan vücuduna verilen önem maniyerizmde önemini yitirir. El Greco bu akımın öncülerindendir.

Topic

Francesco Parmigianino, Uzun Boyunlu Meryem

El Greco

Topic

Rönesans ve Maniyerizme karşı kilisenin desteği sonucunda ortaya çıkan Barok Sanatı 16. Yüzyılın sonlarına doğru İtalya’da doğmuştur.

Bu akım 18. Yüzyılın başında ise tüm İtalya’ya ve birçok Avrupa ülkesine yayılmıştır.

Rönesansta dengeli olan görünüm Barokta bozulmuştur ve anlatım oldukça abartılıdır.

Ayrıca Barokta gösteriş ve heyecan vardır. Bunun sonucunda da ortaya gösterişli mimari yapılar ve duygu yüklü eserler çıkmıştır.

Bu akımın bilinen en önemli özellikleri görkem, aşırılık ve heyecandır. Barok resminin konulan din (çarmıha gerilme, göğe yükselme, azizlerin hayatı), efsaneler, kahramanlık hikayeleri, mitoloji, savaşlar ve günlük hayattan alınmadır.

Barok Sanatı

Johannes Vermeer, The Girl With a Pearl Earring (İnci Küpeli Kız), 1665

Barok Sanatının Özellikleri

1-Resimlerde hareketli figürlerle güçlendirilmiş derinlik duygusu ön planda tutulmuştur.

2-Manzara (peyzaj) resmi önem kazanmıştır. Barok resimde grup portreciliği görülür.

3-Vücut anatomisi en ince ayrıntılara kadar gösterilir.

Figürler bir tiyatro sahnesindeymiş gibi dururlar.

Topic

St George Hükümet Muhafızlarının Ziyafeti), 1616- Frans Hals

Jan Steen, The Merry Family (Neşeli Aile), 1668

5-Ev içi resimlerine doğa görüntüleri girmiştir.

6-Işık ve gölge anlatımı güçlendirmiştir. Işık resmin bütün yüzeyine aynı ölçüde dağılmaz, parçalar halinde yansır.

7-Tavan ve kubbeler gökyüzü resimleri ile süslenmiştir. Sıcak renkler kullanılmıştır.

8-Renkler ve süsler çok yoğun kullanılmaktadır.

9-Görkemli heykeller, fıskiyeli havuzlar, muazzam salonlar, mükemmel duvar işlemeleri, tamamlanmamış mimari öğeler, geniş skalalı tavan freskleri barok mimaride yer alan ana unsurlardır.

10-Yumuşak olan gotik tarz tamamen reddedilmektedir.

11-Düz hatlar yerine yuvarlak hatlar kullanılmaktadır.

12-Sarayların ve diğer büyük yapıların cephelerine çok önem verilmektedir.

Kaynak: https://resim-sanatinda-barok-donem

Topic

Diego Velázquez, Las Meninas (Nedimeler), 1656

Jan Davidszoon de Heem, (eyve ve İstakozlu Natürmort, 1648-1649

Rokoko Sanat Akımı

Topic

16. yüzyıl sonlarına doğru, Hollanda’nın denizlere olan egemenliği sona erince Fransa’da rokoko denilen sarayların ve soyluların yaşamını yansıtan bir resim sanatı ve dekorasyon türü ortaya çıkmıştır. 1789 Fransız İhtilali Avrupa barok saray saltanatını sona erdirerek, yeni bir akım olan rokoko akımının başlamasına neden olmuştur. Fransa'da XV. Louis (1715-1774) döneminde soyluların çok değer verdiği bir akım olarak anılmaktadır.

Aşk Şarkısı-WATTEAU

Rokoko ile yapılan bir eserin; zarif, eğlenceli, zeki, kolay anlaşılır, oldukça yapay, abartı zenginlik gösteren, cilalı ve süslü özellikleri bulunmaktadır. Barok sanatına nazaran yumuşatılmış renkler ve motifler kullanılan bir akımdır. Barok kadar süslü özellikleri olan ancak süslemeleri detaylarda gizli ve küçük boyutlarda çalışılmaktadır. Rokoko stili ile çalışılmış eserlerde süslemeler ayrıntılı ve dikkatle ince ince işlenmektedir. Rokoko stilinde çerçeve kullanılmamakla birlikte serbestliğe önem verilse de simetrinin dışına çıkılmasına izin verilmez.

Topic

Madam de Pampadour - Watteau

Topic

Topkapı Sarayı’nın giriş kapısı ile Ayasofya arasında bulunan III. Ahmet Çeşmesi, Lale Devri’nde inşa edilen bir yapıdır. Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’nın önerisiyle III. Ahmet tarafından mimar Mehmet Ağa’ya, 1729 yılında yaptırılmıştır. Türk rokoko tarzının en güzel örneklerinden olan bu çeşmenin köşeleri, yumuşatılmış dikdörtgen planlıdır.

Sultan III.Ahmet Çeşmesi

Topic

Köşelerde sebiller bulunan çeşme, üzeri ahşap saçaklı bir çatı ile kapatılmıştır. Simetrik bir yapı olan çeşmenin üst örtüsünde dıştan görülebilen kubbeler, görsel zenginlik için yapılmıştır.

Çeşme, rokoko sanatını yansıtan bitkisel motifler, bezemeler ve mukarnas gibi mimari işlemelerle estetik bir görünüm kazanmıştır.

Topic

Neoklasisizm Sanatı

18.yy’ın ortalarından 19.yy’ın başlarına kadar devam eden Neoklasisizm, Avrupa Sanatı’nda Antik Roma ve Yunan ve Rönesans sanatının yeniden doğuşu anlamına gelirken, Barok ve Rokoko sanatlarının aşırı süslemeciliğine tepki olarak ortaya çıkmıştır.

Klasik sanat anlayışının yeniden canlandırılışı olan bu akımın ortaya çıkmasındaki en büyük etken arkeoloji biliminin temellerini atan ve klasik sanattaki en önemli unsurların “asil yalınlık ve dingin ihtişam” olduğunu söyleyen Alman arkeoloğu ve sanat tarihçisi Winckelmann’ın eski Yunan ve Roma sanatını canlandırma çabalarıdır.

Horas Kardeşlerin Yemini-Jacques Louis David

Topic

Bu sanat ekolünde kahramanlık temalarının yerini antik tarih temaları aldı.

Neoklasik ressamlar antik mimarinin, kostümün ve sanat eserlerinin titiz ve dikkatli yapılmış yorumuna erişebilmek için Raphaello, Correggio ve hatta Carraccis’in tarzına döndüler. Neoklasisizmle birlikte dizayn, ışık-gölge tekniği, klasik oranlar ve gerçekçi perspektif resmin temel öğeleri haline geldi.

Sokrates’in Ölümü- J. L. David

Topic

Barok ve Rokoko’daki renk etkileşiminin ve baş döndürücü kompozisyonların yerini çizgiye, ışık-gölge tekniğine ve insan vücudunun klasik oranlarına dayalı sert kompozisyonlar aldı. Aynı zamanda uygulamalarda Rönesans resim tekniklerine dönüldü.

Marat’ın Ölümü- J.L. David

Napolyon I İmparatorluk Tahtında- J.L David

Topic

Romantizm Sanat Akımı

Romantizm Neo-Klasizm’e karşı gelişen bir akım olup kökleri 18.yy’ın sonlarına ka dar gider. Romantik Akım’ın ortaya çıkmasında Fransız İh tilali sonrası Avrupa’da meydana gelen özgürlükçü ve milliyetçi akımların da etkisi büyüktür.

Caspar David Friedrich, 1818, Nebelmeer uzerinde bir yuruyuscu, Kunsthalle, Hamburg

Topic

Romantik hareketin içinde gizeme, tarihe, yiğitliklere, doğaya ve egzotik uzak ülkelere karşı büyük bir ilgi vardır. Durağanlığın yerine hareket geçerken, devamlı değişen ve esrarengiz bir kaynak olan doğa görüntüleri büyük önem kazanmış, bunun sonucunda da renklere ve doğanın ışığına karşı bir yönelme olmuş ve Neo-Klasik anlayıştaki dengeli kompozisyon şeması kırılarak yerine asimetrik bir sahne geçmiştir.

İvan Ayvazovski, 1850, Dokuzuncu Dalga, Rus Devlet Müzesi, Sankt-Peterburg

J. M. W. Turner, Parlamento Avam Kamarasi ve Lordlar Kamerasi yangini (1835),

Topic

Realizm ya da gerçekçilik, bir estetik ve edebi kavram olarak 19. yüzyıl ortalarında Fransa’da ortaya çıkmıştır. Nasıl ki romantizm klasizme bir başkaldırı niteliğinde ise gerçekçilik yani realizm, hem klasisizme hem de romantizme bir başkaldırıdır. Amaç, sanatı klasik ve romantik akımların yapaylığından kurtarmak, yenilikçi eserler üretmek ve konularını öncelikle yüksek sınıflar ve temalarla ilgili değil, toplumsal sınıflar ve temalar arasından seçmekti.

Realizmin amacı, günlük yaşamın önyargısız, bilimsel bir tutumla incelenmesi ve edebi eserlerin bir bilim adamının klinik bulgularına benzer nesnel bir bakış açısıyla ortaya konmasıdır.

Realizm Sanat Akımı

Günaydın Bay Courbet-Gustave Courbet

Topic

Realizmde, duygu ve hayaller yerini, toplum ve insan gerçeklerine bırakır. Konular gerçekten alınır. Yaşanan ve gözlenen gerçek bütün çıplaklığıyla anlatılır.

İş Bitimi-Jules Breton

Başak Toplayan Kadınlar-Jean Francois Millet

Topic

Dinlediğiniz için teşekkürler...

Görsel Sanatlar Öğretmeni

Başak FİDAN