Soru: Merhaba arkadaşlar. 6. sınıf sosyal bilgiler dersinin Dünya'nın neresindeyim konusunun kavramlarının özetlerini yazar mısınız? Şimdiden teşekkürler :D

Merhaba ♥

Ekvator: Kutup noktalarına eşit uzaklıkta bulunan ve Dünya’nın en şişkin yerinden geçtiği

varsayılan daireye Ekvator denir.

Paralel: Ekvator’a paralel geçtiği varsayılan dairelere paralel ya da paralel daireleri denir.

Başlangıç paraleli Ekvator’dur.

Meridyen: Bir kutuptan başlayıp diğer kutba kadar uzanan ve Ekvator’u dik olarak kestiği

varsayılan yaylara meridyen adı verilir. İngiltere’nin Greenwich gözlemevinden geçen

meridyen, başlangıç meridyenidir.

Coğrafi Konum

Dünya üzerinde, herhangi bir noktanın coğrafi konumunun belirlenebilmesi için, o noktanın

matematik konumu ve özel konumu belirlenmelidir.

Matematik (Mutlak) konum, bir yerin konumunu paraleller ve meridyenler yardımıyla

belirtilmesidir. Kısaca Dünya üzerindeki bir noktanın Ekvator’a ve başlangıç meridyenine

göre konumu, bize o yerin matematik konumunu yani coğrafi koordinatlarını verir.

Özel (Göreceli) konum ise bir ülkenin bulunduğu kıtaya, denizlere ve okyanuslara göre

konumunu, yer şekilleri ve komşuları gibi özelliklerinden yararlanılarak belirtmektir.

Türkiye’nin matematik (mutlak) konumu şu şekilde belirtilir: Ülkemiz, 36 ile 42 derece

kuzey paralelleri ve 26 ile 45 derece doğu meridyenleri arasında yer alır. Başka bir deyişle,

ülkemiz ekvatorun kuzeyinde, Kuzey Yarım Küre’de, başlangıç meridyeninin doğusunda,

Doğu Yarım Kürede’dir. Ülkemiz, Ekvator ile Kuzey Kutbu arasında olduğu için, ülkemizde

ılıman iklimler görülür. Bu sayede ülkemizde çeşitli tarım ürünleri yetiştiririz. Ayrıca

ülkemizde kuzeyden esen rüzgârlar sıcaklığı azaltırken güneyden esen rüzgârlar sıcaklığı

artırır. Matematik konumumuzun bir diğer sonucu da dağlarımızın kuzeye bakan

yamaçlarının güneye bakan yamaçlarımıza göre daha soğuk olmasıdır. Bunun nedeni,

Güneş ışınlarının geliş açısının ülkemizin güneyinden kuzeyine doğru daralmasıdır. Bu

nedenle, ülkemizde güney yamaçlara yerleşim daha sık görülür.

Türkiye’nin özel konumuna baktığımızda; Avrupa, Asya ve Afrika kıtalarının birbirine en

çok yaklaştığı bölgede olduğu söylenebilir. Ayrıca ülkemiz, İstanbul ve Çanakkale boğazları

sayesinde Asya ve Avrupa kıtaları arasında köprü oluşturur. Üç tarafı denizler ile çevrili

ülkemizin yükseltisi batıdan doğuya doğru artmaktadır ve ülkemizde engebeli araziler geniş

yer tutmaktadır.

Türkiye; güneyinde Suriye ve Irak, doğusunda İran, Azerbaycan ve Ermenistan,

kuzeydoğusunda Gürcistan, kuzeybatısında Bulgaristan ve Yunanistan ile komşudur.

Ülkemizin etrafı, petrol bölgesi olan Ortadoğu, Kafkaslar ve sanayisi gelişmiş ülkelerin

bulunduğu Avrupa ile çevrilidir.

Ülkemizin Dünya üzerindeki coğrafi konumu ve coğrafi özellikleri, ülkeler arası siyasi

ilişkilerimizi etkilemektedir. Buna Jeopolitik konum denir. Örneğin, Avrupa ve Asya ülkelerini

birbirine bağlayan ticari yollar üzerinde olmamız, bu ülkeler ile ilişkilerimizi geliştirir.

Kıtalar ve Okyanuslar

Dünya üzerinde yedi tane büyük kara parçası bulunmaktadır. Bunlara ana kara veya kıta

denilmektedir. Kıtalar; Asya, Avrupa, Kuzey Amerika, Güney Amerika, Okyanusya

(Avusturalya), Antarktika ve Afrika olarak adlandırılmıştır. Kıtaları birbirinden ayıran geniş

su kütlelerine ise okyanus denilmektedir. Dünya’da en geniş alan kaplayan okyanus, Büyük

Okyanus’tur. Amerika kıtalarını Avrupa ve Afrika kıtasından ayıran okyanusa ise Atlas

Okyanusu adı verilmiştir. Afrika, Asya ve Okyanusya kıtaları arasında kalan okyanus ise

Hint Okyanusu’dur.

  Bu bilgiler işine yarar umarım. İYİ DERSLER...☻