Soru: Cezeri'nin kısa hayatı. Aciiil! ​

Cevap:

Açıklama:

Cezeri 1136 yılında Türkiye sınırları içerisinde bulunan Cizre’nin Tor mahallesinde dünyaya gelmiştir. Cezeri ismini de doğduğu şehirden almış, eğitimini de Türk Medresesi Camia’da tamamlamıştır. Burada, sibernetik ve fizik alanında çalışmış ve günümüzde dahi kullanılan bir çok buluşa imza atmıştır. Her ne kadar M.Ö. 300’lü yıllarda Yunan matematikçi Archytas tarafından buharla çalışan bir mekanik güvercin yapıldığı söylense de robotik ile ilgili bilinen en güvenilir ve en eski kayıt Cezeri’ye aittir. Cezeri 1233 yılında doğduğu şehir olan Cizre’de hayata gözlerini yumdu.

Battani Kimdir ? Hayatı ve Eserleri

Ekim 3, 2018

Cezeri Eserleri ve Çalışmaları

Bu değerli bilim insanı, sibernetik ve robotik alanında çalışmalar yapan ilk bilim insanı olarak öne çıkmıştır ve bu çalışmalarına da “El Cami-u’l Beyn’el İlmi ve El-Ameli’en Nafi fi Sına’ati’l Hiyel (Mekanik Hareketlerden Mühendislikte Faydalanmak) adlı eserlerinde yer vermiştir.

Bu eserde 50’den fazla makinenin nasıl kullanıldıklarını ve ne işe yaradıklarını çizimlerle göstermiştir. Bu muhteşem kitabın maalesef orjinali günümüze kadar gelememiştir. 15 kopyasından 10 tanesi Avrupa’nın çeşitli müzelerinde, 5 tanesi ise Topkapı ve Süleymaniye kütüphanelerinde bulunmaktadır. Cezeri her zaman uygulamaya dökülemeyen her bilginin doğrulunun şüpheli olduğunu savunmuştur.

Cezeri'nin Mum Saati

Cezeri’nin Mum Saati

Cezeri’nin Makineleri

Cezeri'nin Fil Saati

Cezeri’nin Fil Saati

Cezeri makineleri olarak bilinen başlıca makine ve sistemler şu şekildedir:

Kam Mili

Krank Mili ve Kaydırıcı Krank Mekanizması

Segmentik Dişli

Mekanik Kontrol

Su Yükseltme Makineleri

Sifon Mekanizmasıyla El Yıkama Otomasyonu

İçecek Servisi Otomasyonu

Müzikal Robot Grubu

Astronomik Saatler

Mum Saatleri

Fil Saati

Kale Saati

Ağırlıkla Çalışan Su Saatleri

Cezeri’nin Kale Saati

Cezeri, teorik çalışmalardan ziyade uygulamaya dönük görsel çalışmalar yapmayı tercih ediyordu. Hatta tasarladığı makinelerin kağıttan maketlerini inşa ederek bu makinelerin tam olarak uygulamaya geçmeden analizini yapıyordu.

Cezeri'nin su tahrikli zincir pompa sistemi

Cezeri’nin su tahrikli zincir pompa sistemi

Cezeri’nin en önemli makinelerinden birisi de geliştirdiği otomatik hizmetçidir. Bu hizmetçi haznelerdeki su seviyesine göre ne kadar su doldurabileceğine ve ne zaman meyve sebze sunacağına karar veriyor. Cezeri’nin bir diğer önemli eseri de Diyarbakır Ulu Cami’de yer alan Güneş Saati’dir.