Cevap: BİÇİM YÖNÜNDEN İNCELEME
Şiirleri biçim yönünden incelemeye başladığımızda yedi konuda değerlendirme yapmamız gerekmektedir.
Nazım biriminin tespit edilmesi ve ortaya konması; dörtlükten mi oluşmaktadır. Beyitler halinde mi söylenmiştir.
Şiirin kaç beyitten oluştuğu veya kaç dörtlükten oluştuğu tespit edilir. Bunun için şiirdeki bütün beyitler veya dörtlükler sayılır.
Şiirin hangi ölçü ile yazıldığının bilinmesi gereklidir.
Şiirin duraklarının tespit edilmesi ve belirtilmesi gerekmektedir.
Şiirde bulunan kafiyeler ve kafiye çeşitleri tespit edilmeli,
Şiirde bulunan rediflerin tespiti ve gösterilmesi,
Şiiri oluşturan kafiyeler tespit edildikten sonra kafiye şeması oluşturulmalıdır.
İÇERİK YÖNÜNDEN İNCELEME
İçerik yönünden inceleme durumunda ise yedi basamakta yapılabilmektedir.
Anlamı bilinmeyen kelimelerin tespiti ve bunların açıklanması,
Anlamı bilinmeyen deyimlerin tespiti ve bunların açıklanması,
Şiirin bölümler halinde anlattıklarının ortaya konması gereklidir. Dörtlüğün ne anlattığı, beyitin ne anlattığı ortaya konması şiire bütün halinde bakmayı kolaylaştırır.
Şiirde anlatılmak istenen ana konunun ne olduğu tespiti yapılır. Bunun için kıtaların, beyitlerin neler anlattığından yararlanmak gereklidir.
Şiirin anlatmak istediklerini hangi anlatım özelliklerin kullanarak yapmaya çalıştığını tespit etmek gereklidir. (Mecazı Mürsel, betimleme, benzetme gibi)
Şiirde kullanılan dilin ne olduğu şiirin anlaşılmasında önemli bir noktadır. Ağdalı bir dil, sade bir dil, yabancı kelimelerin kullanıldığı bir dil gibi.
Şiirin türü hakkında bilgiye ulaşmak gerekmektedir. Bunun için yapılması gereken kıta ve beyitlerin anlattıklarının bütün halinde değerlendirilmesi ile ortaya çıkar.
Açıklama: