Soru: Türk modernleşme sürecinin ekonomik boyutları nelerdir ?

Cevap:

osmanlı

Açıklama:

Merhaba!!

⌦Türk modernleşme sürecinin ekonomik boyutları nelerdir?

Osmanlı’nın Batı medeniyetinden etkilenmesi bir problem olarak şöyle dursun, öbür  taraftan bugünkü Batı medeniyetinin oluşumunda, Osmanlı veya İslam medeniyetinin  katkısı göz ardı edilecek kadar silik olmadığı erbabınca teslim edilmektedir. Bu  bağlamda bir Orta Çağ tarih uzmanı olarak bilinen Umberto Eco’nun tanıklığı dikkate  değerdir. Özellikle onun “Gülün adı” romanı iki medeniyet arasındaki geçişi – İslam  medeniyetinin Batı’ya etkisi – bakımından okunması bu etkileşimin anlaşılması için  önemli işaretler sunmaktadır. 1 Kılıçbay, Doğu ve Batı uygarlığını birbirine zıt  uygarlıklar olarak değil, Doğu ve Batı’yı aynı anda kapsayan matrisyel uygarlığın  tashihten geçmiş hali olarak görmektedir. 2 “Her iki medeniyetin Akdeniz kültür  havzasına ait olduğu, mayalarının bu coğrafyada oluştuğu, daha sonra periferiye veya  başka merkezlere aktığını belirtmek, aralarındaki etkileşimin daha iyi anlaşılmasını  sağlayacaktır.  Osmanlı’da batılılaşma anlayışlarının anlaşılması belli düzeyde, Osmanlı’ya göre  batıda, Avrupa’ya göre Avrupa’nın kuzeyinde ortaya çıkan modernitenin ve onun da  içinde olduğu Batı Medeniyetinin kodlarının bilinmesine bağlıdır. Sosyal bilimler  açısından veya “Batı’ya” bakanların durduğu yere göre, “Batı” kavramının içeriği  değişmektedir. Bütünsel veya homojen bir “Batı” algısı söz konusu değildir. Bu  çalışmada, İsmet Özel’in de vurguladığı gibi, “Batı” denilen medeniyeti herhangi bir  coğrafya ile sınırlamak mümkün olmasa da kuluçka mekânı olarak, Pireneler’in doğusu,  Alpler’in kuzeyi ve Ren Nehrinin batısında kalan bölgede, bu medeniyetin biçim aldığı  ileri sürülebilir. Özel’e göre, Londra ve Paris Batı Medeniyeti’ne ruhunu veren iki  temel kaynaktır. Bu yönüyle Batı bir zihniyeti ve değerler sistemini temsil etmektedir.  ABD sahip olduğu askeri ve ekonomik güce rağmen Batı değerlerinin gerçek temsilcisi  Avrupa sayılmalıdır. 3 Bu bakımdan Osmanlı modernleşmesi hep yüzünü Avrupa’ya  dönerek devam etmiş, Cumhuriyet döneminde de muasır medeniyet çıtası olarak  Avrupa görülmesi kesintisiz devam etmiştir. Osmanlı-Türk modernleşmesi açısından  “Batı”ya ABD’nin de dâhil edilmesi/anlaşılması II. Dünya Savaşı’nın sonunda  yaygınlık kazanan bir algılama olarak görülmelidir. Hem siyasi olarak hem de düşünsel  anlamda II. Dünya Savaşı’ndan sonra Batı’ya ABD dâhil olmaktadır. Bu tarihten sonra  Türkiye’nin batılılaşma ekseni ABD’ye kaydığı ileri sürülebilir.  İ. Ortaylı batılılaşma sorununu açıklarken Batı nedir? sorusunu sorarak, Batı’nın  coğrafya, din ve endüstrileşme ile açıklanamayacağını ifade etmektedir. Batı toplumu  ve Batı uygarlığını bir değişim toplumu olarak görmektedir. “Batı” kadar değişim  bilincine erken varmış başka toplumun olmadığını ileri sürmektedir. 4 Batı dışı  toplumların batılılaşma hareketlerini tamamlayamamalarının nedeni Batı’nın, Batı dışı  toplumlardan çok daha hızlı değişip dönüşmesi olsa gerek. Ortaylı’nın Mousnier’den  yaptığı alıntıda “Paris Akademisi, Avrupa’nın devamlı değişmiş ve halen değişmekte  olan bir kıta olarak açıklar. Bu değişim bizim gelişen bilgi ve bilincimizin bir eseridir.  Akademiye göre, dünyanın diğer bölgeleri durgunluk içindedir.” 5 Osmanlı elbette  Batı’yı takip ederken birçok değişime uğrayarak aradaki mesafeyi kapatmaya çalışmıştır.  Ancak Osmanlı’nın değişim hızı, Batı’nın dinamik yapısıyla aradaki makasın kapanmasına imkân vermemiştir. Niyazi Berkes, Osmanlı’nın Batı’nın kapı komşusu  olduğu halde, batılılaşma anlamında çağdaşlaşmasını tamamlayamadığını teyit  etmektedir. 6 Bu bakımdan hem kendi medeniyetimizin hem de kendisine uyulan  medeniyetin üzerinde durduğu temeller, düşünce kodları bilinmeden, ne uyumda  başarı elde edilebilir ne de bu durumu anlamaya çalışanlar için durumun anlaşılması  mümkün olabilmektedir. Bu bakımdan öncelik Osmanlı ve Batı’nın oluşumunda  belirleyici olan düşünce kodlarına verilmelidir.

❥Başarılar..

#OptiYolunda

En iyi Cevap Seçermisiin?