Açıklama:
In- On – At Edatları
Dil bilgisi kurallarında ‘edatlar’, şüphesiz tekrara en sık ihtiyaç duyulan konuların başında geliyor. Oysa ki tek başlarına hiçbir anlam ifade etmeyen kelimeler bunlar. Sadece önüne geldiği kelimeye anlam katmaya yarıyorlar.
Edatlar yani prepositions, Türkçede olduğu gibi İngilizcede de bol. Hatta bazı kelimeleri birçok yerde farklı anlamda kullanmak gerekir. Paniklediğinizi sezer gibiyiz ama merak etmeyin. Zaman içinde daha kolay hale gelecek.
Mesela; in, on ve at zaman edatlarını İngilizce yer edatları olarak da görmek mümkün. Bu nedenle; aradaki ayrımı öğrenmek, İngilizcede gramerin temellerini atabilmek için kritik bir nokta.
O hâlde, in-on-at zaman edatlarını (prepositions of time) örneklerle inceleyelim.
‘in’ Kullanım Şekli
‘In’ edatı, belli bir zaman periyodunu anlatmak için sıklıkla tercih edilir.
Haftalardan bahsederken ‘in’ kullanılır. (weeks)
Ör: in 3 weeks- 3 haftada/ 3 hafta içinde
Aylardan bahsederken ayların önüne ‘in’ getirilir. (months)
Ör: in December– Aralık’ta/ Aralık ayında
in June– Haziran’da
Yıllardan bahsederken yılın önüne ‘in’ gelir. (years)
Ör: in 1990- 1990’da
in 1970s- 1970’lerde
in five years- 5 yılda/ 5 yıl içinde
Mevsimlerden bahsederken hangi mevsimse onun önüne ‘in’ gelir. (seasons)
Ör: in winter– Kışın/Kış mevsiminde
Yüzyıl (asır) ve çağlardan bahsederken ‘in’ kullanılır. (centuries, ages)
Ör: in 18th century- 18. Yüzyılda
in the ice Age- Buz Çağı’nda
Günün üç vaktini anlatırken ‘in’ kullanılır.
Ör: in the morning- Sabah/ Sabahleyin/ Sabah vakti,
in the afternoon- Öğlen/ Öğlenleyin/ Öğlen vakti
in the evening- Akşam/ Akşamleyin/ Akşam vakti
Not: ‘in’ edatının kullanıldığı bazı kalıplar var. Yukarıdaki maddelerin dışında kalıplaşmış bazı durumları anlatırken bu sözcük öbeklerini kullanabilirsiniz.
in the future– Gelecekte,
in the past– Geçmişte,
in a few days– Birkaç gün içinde
‘on’ Kullanım Şekli
‘On’ edatı, tarih ve günleri anlatırken sıklıkla kullanılır.
Günlerden önce ‘on’ edatı gelir. (days)
Ör: on Fridays- Cumaları/ Cuma günleri
on Saturday- Cumartesi/ Cumartesi günü
Tarihlerden önce gelir.
Ör: on January 21- 21 Ocak günü/ 21 Ocak’ta
on the 12th of November- Kasım’ın 12’si
Günün bölümlerinden bahsederken belli bir günün belli bir vaktini anlatmak için ‘on’ kullanılır.
Ör: on Sunday morning- Pazar sabahı
Not: Bazı özel günleri anlatmak için ‘on’ edatı tercih edilir. Burada dikkat edilmesi gereken ‘day’ kelimesi geçen kalıplar olmasıdır.
On my birthday– Doğum günümde,
On New Year’s Eve– Yeni yıl arifesinde,
On Christmas Day– Noel Günü’nde
‘at’ Kullanım Şekli
‘at’ edatı, kesin bir zaman dilimini anlatmak için tercih edilir.
Kesin bir saati belirtmek için ‘at’ yapısı kullanılır.
Ör: at 6 o’clock- Saat 6’da
at 11.30 am- Sabah 11:30 ‘da
Gün içerisindeki belli bir zaman dilimi anlatılmak istenildiğinde tercih edilir.
Ör: at night- Gece
at noon- Gündüz,
at midnight- Gece yarısı
Bazı özel kutlama günlerinden önce ‘at’ gelir.
Ör: at Christmas- Noel’de
at Ramadan- Ramazan’da
Kesin bir zaman dilimi varsa bunun önüne ‘at’ gelir.
Ör:at sunset- Gün batımında
at sunrise- Gün doğumunda
at dinner time- Akşam yemeği vakti,
at breakfast time- Kahvaltı zamanında
Not: ‘At’ yapısının kullanıldığı bazı kalıplar ise şu şekildedir;
At the same time– Aynı zamanda,
At the moment– Şu anda
At present– Şu anda/ Şimdi
At the weekend– Hafta sonunda
Soru Kalıpları:
Zaman edatlarının kullanıldığı ‘What time?’ ve ‘When?’ gibi önemli soru kalıpları var.
Bu soru cümlelerini gördüğünüzde cevap olarak in, on veya at ile başlayacak bir cevap vermeniz gerektiğini bilmeniz gerekir.
Ör:
Q: What time does your plane leave? – Uçağın saat kaçta kalkıyor?
A: My plane leaves at 9 o’clock – Uçağım saat 9’da kalkıyor.
Q: When does your school start? – Okulun ne zaman başlıyor?
A: My school starts in September– Okulum Eylül’de başlıyor.
Uyarı:
In, on ve at zaman edat kullanımları genel olarak bu şekilde. Ancak zaman kavramı içerip önüne hiçbir şekilde herhangi bir preposition almayan belli başlı kalıplar da mevcut. Ancak bunları karıştırmamak için ezberlemeniz gerekebilir.
This morning– Bu sabah
Last night– Dün gece
Next week– Gelecek/Önümüzdeki hafta
Tomorrow– Yarın
Yesterday– Dün
Today– Bugün
Every year– Her sene
