Soru: sırayla cümle kurar mısınız LÜTFEN ACİL! yer tamlayıcısı / nesne / zarf tamlayıcısı / özne / yüklem​

YARDIMCI OLABİLDİYSEM SEVİNDİM BAŞARILAR...

Açıklama: Ben işlerimi zamanında yaparım.

cümlesinde “yapmak” sözcüğü, bir yargı taşıdığı için yüklemdir.

» Buradaki evlerin hepsi çok güzeldi.

cümlesinde “güzeldi” sözcüğü bağımsız bir yargıyı sonuca bağladığı için yüklemdir.

» Komşu, komşunun külüne muhtaçtır.

cümlesinde ise “muhtaç” ismi, ek eylemin geniş zamanı ile çekimlenerek yüklem görevini üstlenmiştir.

Bayrakları bayrak yapan üstündeki kandır.

cümlesinde “üstündeki kandır” sıfat tamlaması,

» Kadın, çocuğunu çok merak ediyordu.

cümlesinde “merak ediyordu” birleşik eylemi,

» Babamın çantası, arabanın bagajındaymış.

cümlesinde “arabanın bagajındaymış” isim tamlaması yüklem görevinde kullanılmıştır.

Çocuklar bahçede neşeyle koşuyor. (koşan kim?/ kim koşuyor?)

cümlesinde “koşma” eylemini gerçekleştiren “çocuk­lar”dır. Bunu yükleme sorduğumuz “koşan kim?” sorusu ile bulabiliyoruz.

» Bugün hava çok güzeldi. (güzel olan ne?)

cümlesinde özneyi bulmak için sorumuzu yüklem­le birlikte sorarız: “Güzel olan ne?” Cevap duru­mundaki “hava” sözcüğü özne görevindedir.

Bu konuyu bize Aydın anlatacak. (anlatacak olan kim?/ kim anlatacak?)

cümlesinde “Aydın” öznedir. Çünkü yüklemde bildi­rilen “anlatma” işini yapan durumundadır.

Bu konuyu size anlatacağım. (anlatacak olan kim?/ kim anlatacak?)

cümlesinin yüklemi “anlatacağım” sözüdür. Özneyi bulmak için “anlatacak olan kim?” diye soruyoruz, “Ben” cevabı alıyoruz; ancak bu söz cümlede yok, biz bunu yüklemin bildirdiği şahıstan çıkarıyoruz. Öyleyse bu cümlenin öznesi gizli öznedir.

» Dün akşam çok eğlendik. (eğlenen kim? → biz → gizli özne)

» Bize soğuk davranıyor. ( soğuk davranan kim? → o → gizli özne)

Bu konu çok iyi anlaşıldı.

cümlesinin yüklemi “anlaşıldı” sözüdür. Özneyi bulmak için “anlaşılan ne?” diye soruyoruz, “Bu konu” cevabı alıyoruz. “Bu konu” sözü burada özneymiş gibi gözükse de aslında işi yapan değil, işten etkilenen konumundadır. “anlaşılma” eyleminin kimin tarafından yapıldığı belli değildir, bu eylem sonucunda “bu konu”nun anlaşıldığı bellidir. Eylemin kimin tarafından yapıldığı belli olmadığı için “bu konu” özne olarak kabul edilmektedir. Uzun boylu, genç biri kapıyı açtı.

cümlesinde “uzun boylu genç biri” sıfat tamlaması özne durumundadır; çünkü “açtı” eylemini yapan kişidir.

» Dolabın kapısı kilitliydi..

cümlesinde “dolabın kapısı” belirtili isim tamlaması özne göreviyle kullanılmıştır; çünkü özneyi bul­mak için sorulan “kilitli olan ne” sorusuna “dolabın kapısı” ad tamlaması cevap vermektedir.

Bugün seni çok aradım. (kimi aradım?)

cümlesinde yükleme sorulan “kimi?” sorusuna ce­vap veren “seni” sözcüğü nesnedir.

» Fuardan kardeşime kitap aldım. (ne aldım?)

cümlesinde “ne” sorusuna cevap veren “kitap” söz­cüğü nesnedir.

Bu maçı mutlaka izlemeliyim. (neyi izlemeliyim?) (belirtili nesne)

cümlesinde “neyi” sorusuna cevap veren “bu maçı” sözü belirtili nesne olarak kullanılmıştır.

Cevap:

Açıklama:

Yer Tamlayıcısı:Size büyük bir sürprizim var.

Nesne:Yıkamalı tüm herkes kalbini iyilikler ve güzellikler ile.

Zarf Tamlayıcısı:Sınıf arkadaşım Nalan yavaşça yanımıza geldi.

Özne:Efe,elindeki kalemi yere doğru fırlattı.

Yüklem:Kadın çocuğunu merak ediyordu çok ama çok.