Soru: Eş ve Zıt kelimeler nedir ?• Anlatınız• Her birine 5 Örnek veriniz.#SoruBulamyıyorsanGel#SorularınMerkezi​

Cevap:

Karstik araziler karbondioksit içeren suların en başta kireçtaşı olacak şekilde, kalker, jips ve kaya tuzu gibi eriyen kayaları eritmesiyle oluşmaktadır. Asıl oluşumu kalker ya da kireç taşlarının erimesinin ardından su içerisinde eriyik şekilde bulunan kalsiyum bikarbonatın, su buharlaşmasının ardından tekrar CaCO3 şeklinde çökelmesi ile meydana gelirler.

Karstik Arazilerin Genel Özellikleri Şunlardır:

Ülkemizde Akdeniz Bölgesi’nde yaygındır. Özellikle Antalya’da Teke ve Taşeli platosu, Muğla, Denizli, Burdur, Isparta, Mersin çevresinde karst topografyası yaygındır. Sivas ve çevresi ise, jips karstı hakimdir.

Karstik şekillerin oluşumunda yağmur suları, akarsular ve yeraltı suları etkilidir.

Bu araziler genel olarak tarıma uygun değildir ve nüfusun az olduğu sahalardır.

Çatlaklı ve geçirimli yapıya sahip olduğundan karstik araziler yeraltı suları bakımından zengin, kireçli sulara sahiptir.

Yer altı boşluklarının çökmesiyle oluşan göçme depremler sıklıkla karstik arazi yapısında görülür.

Kategoriler

Karstik Şekiller

Yağışlar ve yer altı suları, kalker, jips, kayatuzu, dolomit gibi eriyebilen, kırık ve çatlakların çok olduğu taşların bulunduğu yerlerde, kimyasal aşınıma neden olurlar. Kimyasal aşınım sonunda oluşan şekillere karstik şekiller denir.

Yağışların ve yeraltı sularının oluşturduğu karstik aşınım şekillerinin aşınım şekillerinin büyüklükleri değişkendir. Karstik aşınım şekilleri şunlardır :

Lapya : Kalkerli yamaçlarda yağmur ve kar sularının yüzeyi eriterek açtıkları küçük oluklardır. Oluşan çukurluklar keskin sırtlarda yan yana sıralandığından yüzey pürüzlüdür. Büyüklükleri birkaç cm ile birkaç metre arasında değişir.

Dolin : Kalker platolar üzerinde görülen, oval şekilli erime çukurluklarıdır. Genellikle derinlikleri az, genişlikleri fazladır. Türkiye’de özellikle Toroslar’da dolinler yaygın olarak görülür. Halk arasında kokurdan, koyak, tava gibi adlar verilir. Dolinler oluşum şekillerine göre iki gruba ayrılır :

Erime Dolini : Kalker yüzeyler üzerinde, yağış sularının eritmesiyle oluşan karstik şekildir. Erime dolinlerinin tabanında yüzey sularının derine doğru sozdığı çatlak ve delikler bulunur. Dolin tabanlarında erimeden geriye kalan killi materyalin birikmesiyle oluşan terra rossa toprakları bulunur.

Çökme Dolini : Yeraltında bulunan mağara sistemlerinin tavanlarının incelerek çökmesi ile oluşan karstik şekillerdir. Çökme dolinleri, derinliklerinin fazla oluşu, yamaçlarının eğimli oluşu ve tabanlarındaki iri bloklar halinde maddeler bulunması nedeniyle erime dolinlerinden kolayca ayırtedilirler.

Uvala : Genişleyip, derinleşen dolinlerin birleşmesiyle oluşan, dolinlerden daha büyük çukurluklardır. Uvaların düzensiz şekle sahip olması ve tabanlarındaki erimeden geriye kalan kalker çıkıntıları dolinlerden kolayca ayırtedilmesini sağlar.

Obruk : Baca veya kuyu şeklinde, keskin köşeli, derin çukurluklara obruk denir. Derinliği 250-300 m’yi bulabilen obrukların bazılarının tabanında göl bulunur. Türkiye’de İç Anadolu’nun güneyinde ve Toroslar’da yaygın olarak obruklar görülür. İçel’deki Cennet-Cehennem mağaraları ve Konya’daki Kızören obruğu ülkemizdeki en güzel örneklerdir.

Polye : Karstik yörelerdeki genişliği birkaç kilometre olan, uzunluğu 20-30 kilometreyi bulan, hatta geçebilen ova görünümlü büyük karstik çukurlara polye denir. Türkiye’de özellikle Toroslar’da polyeler yaygındır. Örneğin; Akdeniz Bölgesi’ndeki Ketsel, Elmalı ve Akseki ovası birer polyedir.

Mağara : Kalkerli arazilerde çatlaklar boyunca yeraltına sızan suların oluşturduğu büyük boşluklara mağara denir. Damlataş, Narlıkuyu, Düden, İnsuyu, Kızılin mağaraları en ünlüleridir.

Düden : Kalkerli arazide erime ile oluşan daire biçimli kapalı çukurluklara düden denir. Düdenler yer altı sularını birbirine bağlayan kanallardır. Düdenlere halk arasında su çıkan, su batan gibi adlar da verilir.

Kör (Çıkmaz) Vadi : Karstik yörelerdeki akarsular bir düdende kaybolarak akışını yeraltında sürdürür. Bu akarsuların yeryüzünde süreklilik göstermeyen vadilerine kör (çıkmaz) vadi denir.

https://tr-static.eodev.com/files/d79/f8c794a7d38059a29892cce6d3e4a57d.docx

çok fazla içeriğine bakamadım umarım yardımcı olur bu sayfa

Cevap:

elbiseyle

Açıklama:

yapı deyince kök gövde bakılır

yutmak-> yudum gövde

olmak-> olumsuz gövde

ün-> ünlü gövde

yağmak-> yağmur

elbise köktür