Bir memlekettin, bir şehrin ileri gelenleri, seçkinleri, eşraf anlamına gelir. Osmanlı devletinde taşrada güç ve zenginlik kazanmış kişiler ayan olarak nitelendirilirdi.
Ayan, Arapçada göz anlamına gelen “ayn” kelimesinin çoğul eki almış halidir. Ancak bu sözcük eşraf, vücuh ve erkan ile de eş anlamlıdır. Ayrıca ayan, toplumun gözünde öne çıkan, otoriter insanları da tanımlamaktadır.
Osmanlı döneminde uygulanan tıöar çeşitlerinden biridir. Deftere kaybolma şeklinde olan bu tımar sisteminde tımar sahibi kaydolan kişilerin isimlerini alırdı.