Soru: 3) Acıklı başta akıl olmaz: Acısı olan bir insan, akıllı olarak düşünemez. 4) Ada bana, adayayım sana: Dünya'daki her şey karşılıklıdır. 5) Adam olana bir söz yeter: Akıllı ve her şeyi rahatça anlayan kişiye bir sözü bir kez söylemek yeterli olur. 6) Ağacın kurdu içinde olur: Birisinde olan hastalık, hiçbir zaman dışarıdan belli olmaz. 7) Ağlatan gülmez: Zalim bir kişi, birisine eziyet ettiğinde kendisi de rahat edemez, huzur içinde yaşayamaz. 8) Başa gelen çekilir: Mecbur olunca her şeye katlanılır. 9) Can çıkmadan huy çıkmaz: Bir insan asla huylarından vazgeçmez. 10) Dinsizin hakkından imansız gelir: Kötü olan birisinin hakkından, ondan daha kötü birisi gelir. 11) Dünya'nın ucu uzundur: İnsan, insana muhtaç olur. 12) El kazanı ile aş kaynamaz: Emanet ya da ödünç alınan mallarla iş yürümez. 13) Gözden ırak olan, gönülden de ırak olur: Ayrılanlar bir süre sonra birbirlerini unutur. 14) Gülü seven dikenine katlanır: Birisini seviyorsan, iyi huylarını da kötü huylarını da hoş karşılamalısın. 15) Gülme komşuna, gelir başına: Başkasına gelen olayı gülünç karşılarsan, bir süre sonra sana geldiğinde onlar da senin olayını gülünç karşılar. 16) Gün doğmadan neler doğar: Her olay bir anda yoluna girebilir. 17) Güneş balçıkla sıvanmaz: İyi olan bir şey, onları kötülemekle değerini düşürmez. 18) Fazla mal göz çıkarmaz: Bir insanın fazla malının olması daha iyidir. 19) Evdeki hesap çarşıya uymaz: Önceden planlanmış durumlar, tam olarak gerçekleştirilemez. 20) Ev alma, komşu al: Komşuluk her şeyden daha önemlidir. 21) Eşek hoşaftan ne anlar: Anlayışsız insanlar, basit şeylerden hoşlanırlar. 22) El tırnaktan ayrılmaz: Anne evladından, kardeş ise kardeşinden ayrılmaz. 23) Evi ev eden avrat: Ailede kadının büyük bir önemi vardır. 24) El el ile, değirmen yel ile: Bir el başka bir elin yardımıyla işini tam yapabilir. 25) Ekmeden biçilmez: Emek vermeden sonuç alınmaz. 26) Ecel geldi cihana, baş ağrısı bahane: Bir kişi öldüğünde, ölme nedeni mühim değildir. 27) Dünya malı dünyada kalır: İnsan, ahirete hiçbir malını götüremez. 28) Dost acı söyler: Bir dost arkadaşına acı da olsa gerçekleri söyler. 29) Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar: Hiç kimse, doğrunun ortaya çıkmasından hoşlanmaz. 30) Ayağını yorganına göre uzat: İnsan, hesabını kendi gelirine göre yapmalıdır. 31)Aba vakti aba, yaba vakti yaba: Her şeyin yeri ve zamanı vardır. 32)Abanın kadir yağmurda bilinir: Bir şeyin kıymeti zamanında kullanıldığında bilinir. 33)Acı patlıcanı kırağı çalmaz: Hayatta birçok zorlukla karşılaşan, zorluklarla baş etmeyi öğrenir. 34)Ateş düştüğü yeri yakar: İnsanların ıstırabı, acısı, derdi sadece kendilerini derinden etkiler. 35)Ateş olmayan yerden duman çıkmaz: Her şeyin muhakkak bir sebebi vardır. 36)Ayranım ekşidir diyen olmaz: Herkesin kendine göre yaptığı iş çok değerlidir. 37)Babadan mal kalır, kemal kalmaz: Babadan mal, mülk kalır, ahlak ve fazilet miras kalmaz. 38)Besle kargayı oysun gözünü: Kıymet bilmeyenler, iyiliğe kötülükle mukabele eder. 39)Büyük lokma ye büyük söz söyleme: Hiçbir zaman hiç kimseyi küçümsememek gerekir. 40)Cahil adam meyvesiz ağaca benzer: Bilgisizler, ne kendilerine ne de etrafındakilere fayda sağlar. 41)Can boğazdan gelir: İnsanın hayatına devam edebilmesi için, iyi beslenmesi gerekir. 42)Çürük tahta çivi tutmaz: Tamamen bozulan bir şey daha işe yaramaz. 43)Damlaya damlaya göl olur: Tasarruf yapmak zamanla kazandırır. 44)Dost kara günde belli olur: İyi günde yanında olanlar, kötü gününde de yanındaysa gerçek dostturlar. 45)Fare çıktığı deliği bilir: Kötü şeyler yapıp da zorda kalan ne yapacağını bilir. 46)Gelin ata binmiş ya nasip demiş: Ne zaman ne olacağı belli olmaz. 47)Gülü seven dikenine katlanır: İyi şeyler için kötü şeyler göz ardı edilebilir. 48)İki gönül bir olunca samanlık seyran olurmuş: Birbirini sevenlerin gözünde olumsuz şartlar göz ardı edilir. 49)Komşu komşunun külüne muhtaçtır: En ufak bir işte bile sosyal yardımlaşma önemlidir. 50)Rüzgar eken fırtına biçer: Kötü davranan biri daha büyük kötülüklere maruz kalır. 51)Acar tazı çullu da belli olur, çulsuz da;Değerli kişi, gösterişi, giyim kuşamı olmasa da değerinden bir şey yitirmez; nerede olsa tanınır. 52)Baba eder, oğul öder;Babanın yaptığı kötü bir işin sıkıntısını oğlunun çekebilir. 53)Baba koruk yer, oğlunun dişi kamaşır;Babanın yaptığı kötü işin sıkıntısını çocuk çeker 54)Çağrılmayan yere çörekçi ile börekçi gider;Çağrılmadığın yere gitme. Sen çörekçi yada börekçi misin ki satış yapacakmış gibi şu kapıya, bu kapıya çağrılmadan gidesin? 55)Ecel geldi cihana, baş ağrısı bahane;Her canlı gibi insan da yaşar ve ölür. Her insanın da Yüce Allah tarafından takdir edilmiş bir ömrü vardır. İnsan bunu ne uzatabilir ne de kısaltabilir. Ecel saati gelen kimse bir nedenle ölür. Ancak ölüm nedeni olarak gösterilen hastalık, kaza gibi bir şeyler aslında bir bahanedir. Asıl neden kişinin kendisine takdir edilen yaşam süresinin dolmasıdır. 56)Eden bulur, inleyen ölür;Bir durumun nasıl sonuçlanacağı olayın gidişatından bellidir. Birilerine kötülük yapmayı kural edinenler, yaptıkları kötülüğün cezasını eninde sonunda görürler; bu dünyada olmasa bile öbür dünyada. Öte yandan inlemekten kurtulamayan ağır hasta da ölür. 57)Eğreti ata (el atına) binen tez iner ;Başkasının malına, yetkisine ve gücüne güvenerek iş yapan yarı yolda kalır. Çünkü kısa bir süre sonra bunları asıl sahibine iade etmek zorunda kalacaktır. 58)Fakirlik ayıp değil, tembellik ayıp;İnsanın kusur ve eksiği, ahlâkî yönü varlıkla belirlenemez. Bu bakımdan yoksul olması, geçimini sağlamakta güçlük 1) Abdal düğünden, çocuk oyundan usanmaz: Herkes kendine uygun olan, kendi çıkarlarına uygun olan şeylerden bıkmaz. 2) Acele işe şeytan karışır: Acele yapılan işten hiçbir zaman hayır gelmez. 3) Acıklı başta akıl olmaz: Acısı olan bir insan, akıllı olarak düşünemez. 4) Ada bana, adayayım sana: Dünya'daki her şey karşılıklıdır. 5) Adam olana bir söz yeter: Akıllı ve her şeyi rahatça anlayan kişiye bir sözü bir kez söylemek yeterli olur. 6) Ağacın kurdu içinde olur: Birisinde olan hastalık, hiçbir zaman dışarıdan belli olmaz. 7) Ağlatan gülmez: Zalim bir kişi, birisine eziyet ettiğinde kendisi de rahat edemez, huzur içinde yaşayamaz. 8) Başa gelen çekilir: Mecbur olunca her şeye katlanılır. 9) Can çıkmadan huy çıkmaz: Bir insan asla huylarından vazgeçmez. 10) Dinsizin hakkından imansız gelir: Kötü olan birisinin hakkından, ondan daha kötü birisi gelir. 11) Dünya'nın ucu uzundur: İnsan, insana muhtaç olur. 12) El kazanı ile aş kaynamaz: Emanet ya da ödünç alınan mallarla iş yürümez. 13) Gözden ırak olan, gönülden de ırak olur: Ayrılanlar bir süre sonra birbirlerini unutur. 14) Gülü seven dikenine katlanır: Birisini seviyorsan, iyi huylarını da kötü huylarını da hoş karşılamalısın. 15) Gülme komşuna, gelir başına: Başkasına gelen olayı gülünç karşılarsan, bir süre sonra sana geldiğinde onlar da senin olayını gülünç karşılar. 16) Gün doğmadan neler doğar: Her olay bir anda yoluna girebilir. 17) Güneş balçıkla sıvanmaz: İyi olan bir şey, onları kötülemekle değerini düşürmez. 18) Fazla mal göz çıkarmaz: Bir insanın fazla malının olması daha iyidir. 19) Evdeki hesap çarşıya uymaz: Önceden planlanmış durumlar, tam olarak gerçekleştirilemez. 20) Ev alma, komşu al: Komşuluk her şeyden daha önemlidir. 21) Eşek hoşaftan ne anlar: Anlayışsız insanlar, basit şeylerden hoşlanırlar. 22) El tırnaktan ayrılmaz: Anne evladından, kardeş ise kardeşinden ayrılmaz. 23) Evi ev eden avrat: Ailede kadının büyük bir önemi vardır. 24) El el ile, değirmen yel ile: Bir el başka bir elin yardımıyla işini tam yapabilir. 25) Ekmeden biçilmez: Emek vermeden sonuç alınmaz. 26) Ecel geldi cihana, baş ağrısı bahane: Bir kişi öldüğünde, ölme nedeni mühim değildir. 27) Dünya malı dünyada kalır: İnsan, ahirete hiçbir malını götüremez. 28) Dost acı söyler: Bir dost arkadaşına acı da olsa gerçekleri söyler. 29) Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar: Hiç kimse, doğrunun ortaya çıkmasından hoşlanmaz. 30) Ayağını yorganına göre uzat: İnsan, hesabını kendi gelirine göre yapmalıdır. 31)Aba vakti aba, yaba vakti yaba: Her şeyin yeri ve zamanı vardır. 32)Abanın kadir yağmurda bilinir: Bir şeyin kıymeti zamanında kullanıldığında bilinir. 33)Acı patlıcanı kırağı çalmaz: Hayatta birçok zorlukla karşılaşan, zorluklarla baş etmeyi öğrenir. 34)Ateş düştüğü yeri yakar: İnsanların ıstırabı, acısı, derdi sadece kendilerini derinden etkiler. 35)Ateş olmayan yerden duman çıkmaz: Her şeyin muhakkak bir sebebi vardır. 36)Ayranım ekşidir diyen olmaz: Herkesin kendine göre yaptığı iş çok değerlidir. 37)Babadan mal kalır, kemal kalmaz: Babadan mal, mülk kalır, ahlak ve fazilet miras kalmaz. 38)Besle kargayı oysun gözünü: Kıymet bilmeyenler, iyiliğe kötülükle mukabele eder. 39)Büyük lokma ye büyük söz söyleme: Hiçbir zaman hiç kimseyi küçümsememek gerekir. 40)Cahil adam meyvesiz ağaca benzer: Bilgisizler, ne kendilerine ne de etrafındakilere fayda sağlar. 41)Can boğazdan gelir: İnsanın hayatına devam edebilmesi için, iyi beslenmesi gerekir. 42)Çürük tahta çivi tutmaz: Tamamen bozulan bir şey daha işe yaramaz. 43)Damlaya damlaya göl olur: Tasarruf yapmak zamanla kazandırır. 44)Dost kara günde belli olur: İyi günde yanında olanlar, kötü gününde de yanındaysa gerçek dostturlar. 45)Fare çıktığı deliği bilir: Kötü şeyler yapıp da zorda kalan ne yapacağını bilir. 46)Gelin ata binmiş ya nasip demiş: Ne zaman ne olacağı belli olmaz. 47)Gülü seven dikenine katlanır: İyi şeyler için kötü şeyler göz ardı edilebilir. 48)İki gönül bir olunca samanlık seyran olurmuş: Birbirini sevenlerin gözünde olumsuz şartlar göz ardı edilir. 49)Komşu komşunun külüne muhtaçtır: En ufak bir işte bile sosyal yardımlaşma önemlidir. 50)Rüzgar eken fırtına biçer: Kötü davranan biri daha büyük kötülüklere maruz kalır. 51)Acar tazı çullu da belli olur, çulsuz da;Değerli kişi, gösterişi, giyim kuşamı olmasa da değerinden bir şey yitirmez; nerede olsa tanınır. 52)Baba eder, oğul öder;Babanın yaptığı kötü bir işin sıkıntısını oğlunun çekebilir. 53)Baba koruk yer, oğlunun dişi kamaşır;Babanın yaptığı kötü işin sıkıntısını çocuk çeker 54)Çağrılmayan yere çörekçi ile börekçi gider;Çağrılmadığın yere gitme. Sen çörekçi yada börekçi misin ki satış yapacakmış gibi şu kapıya, bu kapıya çağrılmadan gidesin? 55)Ecel geldi cihana, baş ağrısı bahane;Her canlı gibi insan da yaşar ve ölür. Her insanın da Yüce Allah tarafından takdir edilmiş bir ömrü vardır. İnsan bunu ne uzatabilir ne de kısaltabilir. Ecel saati gelen kimse bir nedenle ölür. Ancak ölüm nedeni olarak gösterilen hastalık, kaza gibi bir şeyler aslında bir bahanedir. Asıl neden kişinin kendisine takdir edilen yaşam süresinin dolmasıdır. 56)Eden bulur, inleyen ölür;Bir durumun nasıl sonuçlanacağı olayın gidişatından bellidir. Birilerine kötülük yapmayı kural edinenler, yaptıkları kötülüğün cezasını eninde sonunda görürler; bu dünyada olmasa bile öbür dünyada. Öte yandan inlemekten kurtulamayan ağır hasta da ölür. 57)Eğreti ata (el atına) binen tez iner ;Başkasının malına, yetkisine ve gücüne güvenerek iş yapan yarı yolda kalır. Çünkü kısa bir süre sonra bunları asıl sahibine iade etmek zorunda kalacaktır. 58)Fakirlik ayıp değil, tembellik ayıp;İnsanın kusur ve eksiği, ahlâkî yönü varlıkla belirlenemez. Bu bakımdan yoksul olması, geçimini sağlamakta güçlük çekmesi utanılacak bir durum değildir. Asıl utanılacak durum ve davranış, gücü varken tembellik edip çalışmamak ve yoksul düşmektir. 59)Gafile kelâm, nafile kelâm;Çevresindeki gerçekleri görmeyen, sezmeyen, bilgisiz, dalgın kimseye ne söylense kâr etmez. O, bildiği gibi hareket eder. Dolayısıyla ona söylenecek her söz boşa gider. 60)Gemisini kurtaran kaptan;Tehlikeli, güç bir duruma düşüp de ortalık iyice karışınca kimileri kendi başlarının çaresine bakarlar. Bunlar ne yapıp yapıp kurtulur ve iyi sonuca ulaşırlar. bunlarla ilgili cümle