Cevap:
Ana menüyü aç
Vikipedi
Ara
Wiki Loves Folklore
Photograph your local culture, help Wikipedia and win!
Gizle
Mustafa Kemal Atatürk
Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı
Dil
PDF'yi indir
İzle
Düzenle
"Atatürk", "Mustafa Kemal" ve "Mustafa Kemal Paşa" buraya yönlendirilmektedir. Diğer kullanımlar için Atatürk (anlam ayrımı), Mustafa Kemal (anlam ayrımı) ve Mustafa Kemal Paşa (anlam ayrımı) sayfalarına bakınız.
Mustafa Kemal Atatürk[c] (1881[d] - 10 Kasım 1938), Türk asker, devlet adamı ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusudur.
Halaskâr[a] · Gazi · Mareşal · Ebedi Şef[b]
Mustafa Kemal Atatürk
P.1317(1901)-8[1]
1930'larda Atatürk
1. Türkiye cumhurbaşkanı
Görev süresi
29 Ekim 1923 - 10 Kasım 1938
Başbakan
İsmet İnönü (1923-24, 25-37)
Ali Fethi Bey (1924-25)
Celâl Bayar (1937-39)
Yerine gelen
İsmet İnönü
1. İcra Vekilleri Heyeti reisi
Görev süresi
3 Mayıs 1920 - 24 Ocak 1921
Yerine gelen
Fevzi Paşa (Çakmak)
Türk Ordusu başkumandanı
Görev süresi
5 Ağustos 1921 - 29 Ekim 1923
Atayan
Türkiye Büyük Millet Meclisi
1. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı
Görev süresi
24 Nisan 1920 - 29 Ekim 1923
Yerine gelen
Ali Fethi Bey (Okyar)
1. Cumhuriyet Halk Partisi genel başkanı
Görev süresi
9 Eylül 1923 - 10 Kasım 1938
Yerine gelen
İsmet İnönü
Türkiye Büyük Millet Meclisi
1, 2, 3, 4 ve 5. dönem milletvekili
Görev süresi
23 Nisan 1920 - 10 Kasım 1938
Seçim bölgesi
1920-35 - Ankara
Anadolu ve Rumeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti umumî reisi
Görev süresi
7 Eylül 1919 - 9 Eylül 1923
Heyet-i Temsiliye reisi
Görev süresi
24 Ağustos 1919 - 9 Eylül 1923
Fahri yaverân-ı hazret-i şehriyâri
Görev süresi
15 Ağustos 1918 - 9 Temmuz 1919
Hükümdar
VI. Mehmed
9. Ordu kıtaatı müfettişi
(sonradan 3. Ordu müfettişi)
Görev süresi
16 Mayıs 1919 - 9 Temmuz 1919
Yıldırım Ordular Grubu kumandanı
Görev süresi
31 Ekim 1918 - 7 Kasım 1918
Yerine geldiği
Otto Liman von Sanders
7. Ordu kumandanı
Görev süresi
7 Ağustos 1918 - 7 Kasım 1918
Yerine geldiği
Fevzi Paşa
2. Ordu kumandanı
Görev süresi
7 Ağustos 1918 - 7 Kasım 1918
Yerine geldiği
Ahmed İzzet Paşa
Kişisel bilgiler
Doğum
Ali Rıza oğlu Mustafa
1881
Selanik, Selanik Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm
10 Kasım 1938 (57 yaşında)
Dolmabahçe Sarayı, İstanbul, Türkiye
Ölüm nedeni
Siroz
Defin yeri
Etnografya Müzesi, Ankara (21 Kasım 1938 - 10 Kasım 1953)
Anıtkabir, Ankara
(10 Kasım 1953'ten beri)
39°55′30″K 32°50′13″D
Milliyeti
Türk
Partisi
Flag of the Republican People's Party (Turkey).svg Cumhuriyet Halk Partisi
Diğer siyasi
bağlantıları
Vatan ve Hürriyet Cemiyeti
İttihat ve Terakki Cemiyeti
Anadolu ve Rumeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti
Evlilik(ler)
Latife Hanım (29 Ocak 1923 - 5 Ağustos 1925)
Bitirdiği okul
Mekteb-i Harbiye-i Şahâne
Mekteb-i Erkân-ı Harbiyye-i Şâhâne
Hükûmeti
I. İcra Vekilleri Heyeti
Ödülleri
Liste (24 madalya)
İmzası
Askerî hizmeti
Takma adı
Mustafa Şerif Bey[2] (Trablusgarp Savaşı'nda)
Bağlılığı
Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğu
Flag of the Ottoman Empire (1844–1922).svg Ankara Hükûmeti
Türkiye Türkiye Cumhuriyeti
Branşı
Piyade[1]
Hizmet yılları
1893-1927
Rütbesi
Turkey-army-OF-10.svg Mareşal
Komutası
19. Tümen16. Kolordu2. Ordu7. OrduYıldırım Orduları GrubuTBMM Orduları
Çatışma/savaşları
31 Mart Ayaklanması
Trablusgarp Savaşı
Balkan Savaşları
I. Dünya Savaşı
(Çanakkale Cephesi · Kafkasya Cephesi · Sina ve Filistin Cephesi)
Türk Kurtuluş Savaşı
(Batı Cephesi)
Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı ordusunda görev yapan Atatürk; Çanakkale Cephesi'nde miralaylığa, Sina ve Filistin Cephesi'nde ise Yıldırım Orduları komutanlığına atandı. Savaşın sonunda Osmanlı İmparatorluğu'nun yenilgisini takiben Kurtuluş Savaşı ile simgelenen Türk Ulusal Hareketi'ne önderlik etti. Türk Kurtuluş Savaşı sürecinde Ankara Hükûmeti'ni kurdu, Türk Orduları Başkomutanı olarak Sakarya Meydan Muharebesi'ndeki başarısından dolayı 19 Eylül 1921 tarihinde "Gazi" unvanını aldı ve mareşalliğe yükseldi; askerî ve siyasi eylemleriyle İtilaf Devletleri ve destekçilerine karşı zafer kazandı. Savaşın ardından Cumhuriyet Halk Partisi'ni Halk Fırkası adıyla kurdu ve ilk genel başkanı oldu. 29 Ekim 1923'te Cumhuriyetin İlanı akabinde Cumhurbaşkanı seçildi. 1938'deki ölümüne dek dört dönem bu görevi yürüterek Türkiye'de en uzun süre cumhurbaşkanlığı yapmış kişi oldu.
Atatürk modern, ilerici ve laik bir ulus devlet kurmak için politik, ekonomik ve kültürel alanlarda sekülarist ve milliyetçi karakterde reformlar gerçekleştirmiştir: Yabancılara tanınan ekonomik imtiyazlar kaldırıldı ve onlara ait üretim araçları ve demiryolları millîleştirildi. Tevhîd-i Tedrîsât Kanunu ile eğitim Türk hükûmetinin denetimine girdi. Seküler ve bilimsel eğitim esas alındı. Binlerce yeni okul inşa edildi. İlköğretim ücretsiz ve zorunlu hâle getirildi. Yabancı okullar devlet denetimine alındı. Köylülerin sırtına yüklenen ağır vergiler azaltıldı. Erkeklerin serpuşlarında ve kıyafetlerinde değişiklikler yapıldı. Takvim, saat ve ölçülerde değişikliklere gidildi. Mecelle kaldırılarak yerine seküler Türk Kanunu Medenisi yürürlüğe konuldu. Kadınların sivil ve politik hakları pek çok Batı ülkesinden önce tanındı. Çok eşlilik yasaklandı. Kadınların şahitliği ve miras hakkı erkeklerinkiyle eşit hâle getirildi. Benzer şekilde, dünyanın çoğu ülkesinden önce olarak Türkiye'de kadınların ilkin yerel seçimlerde (1930), sonra genel seçimlerde (1934) seçme ve seçilme hakkı tanındı. Ceza ve borçlar hukukunda seküler yasalar yürürlüğe konuldu. Sanayi Teşvik Kanunu kabul edildi. Toprak reformu için çabalandı. Arap harfleri temelli Osmanlı alfabesinin yerine Latin harfleri temelli yeni Türk alfabesi kabul edildi. Halkı okuryazar kılmak için eğitim seferberliği başlatıldı. Üniversite Reformu gerçekleştirildi. Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı yürürlüğe konuldu. Sınıf ve statü farkı gözeten lâkap ve unvanlar kaldırıldı ve soyadları yürürlüğe konuldu. Homojen ve birleşmiş bir ulus yaratılması için Türkleştirme politikası yürütüldü.
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları, Türk Hava Yolları, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Hıfzıssıhha Enstitüsü, Türkkuşu, Sümerbank, Etibank, Türk Tarih Kurumu, Türk Dil Kurumu ve daha birçok kamu kurumu Atatürk tarafından veya Atatürk'ün desteğiyle kuruldu. Yerli tarım, tekstil,[4][5][6] makine, uçak[7][8][9] ve otomobil[10] endüstrilerinin gelişimini destekledi. Tüm bunlara rağmen Atatürk'ün hedefleri ile ülkenin sosyo-politik yapısı arasındaki uçurum kapanmadı.[11]
Açıklama:
Kolay gelsin
