Cevap:
AYİNE – Ayna Türkçesi gözgü, Arapça- mi’rat . Ayine şiirimizde mücella, parlak satıh, tecelli, vasıta gibi anlamlarda kullanılmış, ayine sözcüğü ile çok sayıda tahayyüller üretilmiştir. Bu tahayyüller sevgili, sevgilinin yüzü, sevgiliye ayna verme, ayna tutma, aynaya bakan sevgili imajları ile ilgili olduğu gibi sosyal hayat ve tasavvufi anlamlarda da oluşmuştur. a) A) Ayna anlamında: Zinhar eline ayine vermen ol kafirinZira görünce kendini put perest olur Baki' Sakın o kafirin eline ayna vermeyin. Zira kendini görürse put perest olur. Cehver hatemi destinde dest-i ruy – ı nazındaCemalin seyr için ayine-i elmasa yüz tutmuş Pertev Paşa Sevdiğin kimdir bana göster dese ol mah –ru Destine şad – şerm ile sunsam heman ayineyi Nazim[1] Tâbdan âyîne-i cûyda Gâlib görünürLâleler peyker-i hurşîd ile yan-be-yan Ş. Galip Ayine ve mir’at eş anlamlı oldukları için mir’at sözcüğü de ayna ve seyredilen eşya anlamında şiirimizde çok sık karşımıza çıkar Niçin sık sık bakarsın mi’rat-ı mücellayaMeğer sen de kendi hüsnüne hayran mısın kafir. Nedim.Aynanın yüzüne niçin sık sık bakıyorsun. Meğer sen de kendi güzelliğine hayran mısın Kafir. Sen olasın deyü yer yer asılup âyinelerGelene gidene eyler nazarı döne döne Necati Bey Gâhî ikrâr eyleyüp gâhî dönüp inkârdanAksini seyreylerim âyînede dîvârdan Şeyh Galip [2] Halktan gönlümün vahşet-i ol mertebededir kimAksim âdemdir diyu mir’ata niah eyleyemem Nabi İnsanlardan nefretim ok adar çok ki, insan yüzü göreceğim diye aynaya bakmam Mir’at- ı devletin bu da bir sırr-ı mübhemi Mansıbda aşinalar biğane gösterir. İzzet Molla Devlet aynasının bir gizli sırrı da şudur. Yüksek makamlarda tanıdıkları yabancı gösterir. Gün yüzin ‘arz eyledi nev-rûzda ol meh-likâMihr altun kaplu bir âyîne virdi rû-nümâ Baki' B) Parlak satıh- yüzey anlamında Mir’at- ı cana bak dil –i mübtelayı görAyine sundu destine şahın gedayı gör Naili Kadim Canın parlak y&uum