Soru: FELSEFe-3 Aristoteles'e göre "formel neden bir şeyin biçimsel nedenidir. Buna göre; "bir sanatçı tarafından bir demet çiçeğin, içine konması için alçıdan yapılan vazo" örneğinden hangisi "formel neden"dir? A) Vazonun yapıldığı algı B) Alçının vazo görünüşünü alması c) Vazonun bir demet çiçek için yapılması D) Alçının vazoya dönüşmesini sağlayan sanatçı ​

Aristoteles'e Göre Evren'in Veya Herhangi Bir Şeyin Ortaya Çıkmasına ve Varlık Kazanmasını Sağlayan 4 Neden Vardır.

• Maddi Neden: Bir şeyin hangi maddeden kaynaklı oluştuğunu gösteren nedene, maddi neden denir. Örneğin bir vazo düşünelim. Bu taşın meydana gelmesi için hiç kuşkusuz bir maddeye, örneğin alçıya, kile ihtiyaç duyulacaktır. Vazo, alçıdan imal edileceğini varsayalım. Böylece alçı, vazonun maddî nedeni olacaktır.

• Formel Neden: Bir şeyin biçimsel nedenine, formel neden denir. Yukarıda dediğim gibi alçının vazo hâline dönüşebilmesi için, alçının bir “vazo” imkânının bulunması ve alçının vazo formunu, biçimini kazanması gerekir. Böylece vazo formu, vazo meydana gelmesi için ikinci şart olacaktır. Böylece vazo formu, vazonun formel nedeni olacaktır. Bu Şık B şıkkı ile alakalıdır.

• Ereksel Neden: Bir alçının biçim kazanmasında bir de amaç bulunmalıdır ve işte bu amacı gösteren nedene de ereksel neden denir. Yani Vazo Ustası hammaddeyi bir forma sokmaya çalışırken, Vazo Ustasının kafasındaki amaç, alçıyı bir vazo hâline getirmektir. Bu amaçta, vazo, bir evde tüm güzelliği ile duracak, ve kendisinin essiz güzelliğini herkese gösterecektir, belkide bir kaç bitkiye ev sahipliği yapacaktır. Böylece dördüncü neden yani amaç ya da erek neden de belirlenmiş olacaktır. Bu Şık C şıkkı ile alakalıdır.

• Etken Neden: Maddenin biçim kazanmasını sağlayan nedene, etkin neden, etken neden ya da fail neden denir. Örneğin alçıyı vazo formuna gelmesi alçıda kendiliğinden gerçekleşmez. Alçıyı güzelce ayarlayıp onu Vazo formuna sokacak bir kişi, bir zanaatkar, bir vazo ustası gerekecektir. İşte alçıyı yapan Bir Vazo Ustası da vazonun etken ya da etkin nedeni olacaktır. Bu Şık D şıkkı ile alakalıdır.İyi Dersler :)