Soru: 864 kg fındık 12 kg lık torbalara konulursa her torbada kaç kg lik fındık olur​

• Önemli olan bu sayıları ortak bir bilinmeyenle ifade edebilmek. Bu sayıların arasında birer fark varsa bunları k cinsinden yazabiliriz. Kısacası x=k ise y=k+1, z=k+2 olur. Bu uçünün toplamı ise 3k+3=21'dir. Geri kalan ise bu denklemi çözmek ve k değerini bulmaktır. K'nın 6 olduğunu bulduğumuza göre en büyük sayı olan z=6+2 yani z=8 iken en küçük x=k değerinden x=6'dır.

Cevap: 8’dir.

Adım adım açıklama:

Bize en büyük sayıyı sorduğu için buna x diyelim.

Aralarında 1 fark olan 3 tane sayının toplamının 21 olduğunu söylemiş.

En büyük sayımız x ise, ondan önceki sayımız x-1 olur. Çünkü aralarında bir fark vardır. Ondan önceki gelen de, yani üçüncü ve en küçük sayımız ise x-2 olur.

1) x + (x-1) + (x-2) = 21

2) 3x - 3 = 21

3) 3x = 24

4) x = 8

En büyük sayımız 8, ondan sonraki sayımız 7 ve en küçük sayımız 6’dır.

Peki, gerçekten de öyle midir?

Hadi bulduğumuz sayıları toplayalım: 8 + 7 + 6 = 21

Evet, gerçekten de en büyük sayımız 8’miş.

Temel Ögeler:

 Temel ögeler özne ve yüklem olarak ikiye ayrılır.

 1- Özne

 Eylemi gerçekleştiren ögelere özne denir. Cümle içerisindeki özneyi bulmak için -kim - ne soruları sorulmalıdır. Özneler kendi içerisinde üçe ayrılır.

A. Gerçek Özne:

 Eylemi doğrudan gerçekleştiren öznelere gerçek özne denir.

 Örnekler:

 Ali, okul çantasını düzenledi.

 Ayşe, bugün eve erken geldi.

 Babamlar köye gitti.

B. Gizli Özne:

 Eylemi gerçekleştiren özne cümle içerisinde yer almazsa gizli özne olur.

 Örnekler:

 Dün gece sabaha kadar çalıştık. / Biz

 Kitaplıkları düzenleme işini yarını bıraktı. / O

 Sabaha kadar uyumadınız mı? / Siz

C. Sözde Özne:

 Cümledeki eylemlerin kim tarafından gerçekleştiği belirgin değilse o cümlenin öznesi sözde özne olur.

 Örnekler:

 Yaptıklarıyla işin tadını kaçırdı.

 Söyledikleri hiçbir şekilde anlaşılmadı.

 Yeni yıl büyük bir coşkuyla kutlandı. 

 2- Yüklem:

 Eylem bildiren kelimelere yüklem (Eylem - Fiil) denir.

 Örnekler:

 Bahçedeki ağaçları ''suladılar.''

 Çantasını alıp evden ''çıktı.''

 Sandalyeyi tamire ''götürdü.''

 Yardımcı Ögeler:

 Yardımcı ögeler, nesne, dolaylı tümleç, zarf tümleci ve edat tümleci olmak üzere dörde ayrılır.

 1- Nesne:

 Özneden ve yaptığı eylemden etkilenen her öge nesne olarak tanımlanır. İki çeşidi bulunmaktadır.

 1-A. Belirtili Nesne:

 Belirtili nesneler -ı -i eki alır. Eyleme neyi- kimi soruları sorularak bulunur.

 Örnekler:

 1- Çantasını eve bırakıp dışarı çıktı. - Çantasını

 2- Yaprakları toplamaya başladı. - Yaprakları

 1.B. Belirtisiz Nesne

 Herhangi bir ek almayan nesneler eyleme ne soruları sorularak bulunur.

 Örnekler:

 1- Çantada yüklü miktarda para vardı. / Para - Belirtisiz Nesne

 2- Çantadaki parayı çıkarıp saymaya başladı. - Parayı - Belirtili Nesne

Dolaylı Tümleç:

 Yüklemi yer olarak tamamlayan ve tanımlayan ögelere dolaylı tümleç denir. Diğer adı yer tamlayıcısıdır.

 Örnekler:

 1- Çantamı evde unutmuşum. Nerede? - Evde

 2- Bir saat sonra evden çıkmaya karar verdik. - Nereden? - Evden

 3- Müşteriler eve bakmak istedi - Neye? - Eve

 Ne zaman ve nasıl sorularına cevap veren ögeler dolaylı tümleçler ile aynı eki alsalar da zarf cümledir.

 Örnek -1- Akşama kadar ablamı bekledik. - Ne zamana kadar? - Akşama kadar. Zarf Tümleci

 Örnek -2- Amcam bizi arabayla eve bıraktı - Nereye? Eve. - Dolaylı Tümleç

 3- Edat Tümleci:

 Yüklemin hangi araç ve vasıta ile yapıldığını gösteren ögelerdir.

 Örnekler:

 1- Karnımızı peynir ekmekle doyurduk. - Ne ile

 2- Ablamlarla Kadıköy'de buluşacağız - Kim ile

3- Bu resmi senin için çizdim. - Kimin İçin

 4- Zarf Tümleci:

 Yüklemin ne zaman, ne kadar ve neden yapıldığını bildiren ögelerdir.

 Örnekler:

 1''Gelecek yıl'' başka bir şehirde yaşayacağım. - Ne zaman

 2- Sınavı kazanmak için çok çalışmaya başladı - Ne İçin - Neden

 3- Çok hızlı yürüyordu. - Nasıl

 4- Biraz daha kalamaz mısın? - Ne Kadar

 Ara Söz:

 Özneyi ya da nesneyi açıklamak için iki öge arasında kullanılan ara sözler cümlenin ögeleri arasında yer alır. Genelde virgül ya da iki çizgi arasında kullanılır.

Örnekler

 1- İstanbul, o büyük şehir, artık beni korkutmuyordu.

 2- Salih'i - öz be öz kardeşini- yıllardır görmüyordu.

1-) YÜKLEM

• Bir cümlede ifade edilen anlamı karşılayan kelime veya kelime grubudur.
• Genelde fiil olmalarına rağmen bazen isimler de yüklem olabilir.
• Yüklem cümlenin temel öğesidir, geriye kalan bütün öğeler onun yardımcısıdır.

Örneğin; "Bugün Konya'ya gideceğim." bu cümledeki yüklem "gideceğim"dir.

2-) ÖZNE

• Bir cümlede yüklem ile bildirilen işi, eylemi ya da oluşu gerçekleştiren veya yüklemden yararlanılarak hakkında bilgi verilen ögedir.
• Yükleme sorulan "kim" ve "ne" soruları ile tespit edilir.

Örneğin; "Ayşe sınıfın en çalışkanıdır." bu cümledeki özne "Ayşe"dir.

3-) NESNE

• Cümlede öznenin yaptığı işten veya eylemden doğrudan etkilenen ögedir.
• Yüklemi geçişli bir fiil olan cümlelerde bulunur.
• Yükleme "ne", "neyi" ve "kimi" soruları sorularak bulunur.

Örneğin; "Vazoyu alıp rafa koydu." bu cümledeki nesne "vazo"dur.

4-) YER TAMLAYICISI

• Yaklaşma, yer-yön, yönelme, ayrılma, bulunma bakımlarından yüklemi tamlayan ögedir.
• Yükleme “Neye, nereye, nerede, nereden, kime, kimde, kimden, neden” soruları sorularak bulunur.

Örneğin; "Yarın İstanbul'a gidecekmiş." bu cümledeki yer tamlayıcısı "İstanbul"dur.

5-) ZARF TÜMLECİ

• Cümlede yüklem yoluyla bildirilen iş, oluş veya yargının zamanını, durumunu, miktarını, yönünü, koşulunu... bildiren ögedir.
• Yükleme "ne zaman, nasıl, ne kadar, nereye" vb. soruları sorularak bulunur.

Örneğin; "Kağıdı düzgünce katlayıp zarfa koydu." bu cümledeki zarf tümleci "düzgünce"dir.

6-) EDAT TÜMLECİ

• Yüklemin "ne ile, kimin ile, hangi amaçla" yapıldığını gösteren söz öbeklerine denir. Yükleme bu soruları sorarak buluruz.

Örneğin; Yarın annemle sinemaya gideceğiz." bu cümledeki edat tümleci "annemle"dir.